Một số cây ăn quả như: Xoài, Nhãn đã "góp mặt" trên nương vườn ở Chiềng Hặc từ nhiều năm qua. Tuy nhiên, thời điểm đó, cây ăn quả chủ yếu được người dân trồng theo kiểu tự phát, manh mún, mục đích giữ đất là chính.
Vài năm trở lại đây, thực hiện chủ trương phát triển cây ăn quả trên đất dốc của tỉnh Sơn La, xã Chiềng Hặc đã tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi diện tích trồng cây lương thực trên đất dốc kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả.
Cây xoài là một trong những cây trồng chủ lực của xã Chiềng Hặc.
Ông Hà Văn Dũng - Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng Hặc cho biết: Thời gian đầu vận động người dân đưa cây ăn quả lên đất dốc, xã gặp không ít khó khăn. Người dân khi đó chưa tin mấy vào khả năng phát triển cây ăn quả trên đất dốc nên chưa thực sự quan tâm. Năm 2016, một số hộ dân trong xã ghép cải tạo thành công nương nhãn, vườn xoài trồng từ nhiều năm trước, thì phong trào trồng cây ăn quả mới thực sự phát triển. Nhiều diện tích trồng ngô đã được người dân chuyển sang trồng cây ăn quả. Hiện nay, xã đang tiếp tục tạo điều kiện cho người dân tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng để phát triển các vùng cây ăn quả quy mô lớn.
Để cây xoài phát triển theo ý mình, ông Hà Văn Sơn - Giám đốc HTX nông nghiệp và an toàn Chiềng Hặc thường xuyên cắt tỉa, tạo tán.
Đến nay, xã Chiềng Hặc có gần 700 ha cây ăn quả các loại như: Xoài, nhãn, bưởi, mận hậu... Cán bộ khuyến nông xã chủ động hướng dẫn người dân sản xuất đúng mùa vụ, tuân thủ quy trình kỹ thuật. Bên cạnh đó, xã Chiềng Hặc còn phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện mở các lớp tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, như: Cải tạo vườn tạp, chiết, ghép cây ăn quả; sản xuất theo quy trình VietGAP; xen canh, tăng vụ thu hút đông đảo người dân tham gia. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá thương hiệu, đầu tư nâng cấp hệ thống giao thông nông thôn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm cho người dân. Từ đó, góp phần thay đổi tư duy, thói quen sản xuất của người dân, nhiều hộ dân trong xã đã vươn lên làm giàu từ trồng cây ăn quả với thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Tiêu biểu trong phong trào này có gia đình anh Hà Văn Sơn, Hà Văn Yến, Hà Văn Nam, Hà Văn Bia…
Nhiều hộ dân ở xã Chiềng Hặc có thu nhập khá nhờ trồng cây ăn quả.
Ông Hà Văn Sơn, Giám đốc HTX Nông nghiệp và An toàn Chiềng Hặc, bản Văn Lùng (xã Chiềng Hặc, huyện Yên Châu) chia sẻ: Từ năm 2013, gia đình tôi đã mạnh dạn chuyển một phần diện tích đất trồng ngô kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả là cây xoài, cây nhãn. Tự mầy mò học hỏi kĩ thuật trồng, chăm sóc xoài, nhãn trên mạng internet, tôi mạnh dạn áp dụng vào chăm sóc vườn xoài, nhãn của gia đình. Chỉ vài năm sau khi trồng, vườn xoài, vườn nhãn của gia đình đã cho thu hoạch, giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với trồng ngô, sắn. Tôi bàn với vợ mở rộng thêm diện tích trồng xoài, nhãn và vận động người dân trong bản làm theo.
Nhận thấy trồng cây ăn quả mang lại hiệu quả kinh tế cao, có thể giúp người dân trong bản thoát nghèo, năm 2017, ông Sơn đã vận động một số hộ dân trong bản tham gia thành lập HTX Nông nghiệp và An toàn Chiềng Hặc. Theo ông Sơn, việc thành lập HTX nông nghiệp sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các thành viên trao đổi, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm đáp ứng nhu cầu của thị trường trong và ngoài nước.
Tổng diện tích trồng cây ăn quả của xã Chiềng Hặc đến nay đạt gần 700 ha.
Đến nay, HTX Nông nghiệp và An toàn Chiềng Hặc có 7 thành viên, với diện tích trồng cây ăn quả các loại hơn 25 ha. Năm 2020, gia đình ông Sơn thu hơn 30 tấn xoài, 5 tấn nhãn, 2 tấn bưởi Da Xanh. Gia đình ông lãi trên dưới 200 triệu đồng từ bán các loại quả tươi ra thị trường.
Thời gian tới, xã Chiềng Hặc (huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La) tiếp tục khuyến khích người dân chuyển đổi diện tích trồng cây kém hiệu quả sang trồng các loại cây ăn quả phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng trên địa bàn. Đưa cây ăn quả vào trồng trên đất dốc, nhiều hộ dân ở xã Chiềng Hặc không chỉ thoát nghèo, mà còn vươn lên làm giàu. Có thu nhập ổn định từ trồng cây ăn quả, người dân các bản trong xã hăng hái tham gia xây dựng nông thôn mới.
