Sơn La là tỉnh miền núi nằm phía Bắc, diện tích tự nhiên 14.055 km2, trong đó có 113.017 ha đất canh tác nông nghiệp. Có nhiều tiểu vùng khí hậu khác nhau, lợi thế để đa dạng các loại sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là đất đai màu mỡ, tầng canh tác dày thuận lợi cho việc phát triển trồng các loại cây ăn quả và sản xuất các sản phẩm nông, lâm, thủy sản quy mô lớn.
Với chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong nông nghiệp, sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chuỗi giá trị sản phẩm và đẩy mạnh tiêu thụ, đồng thời quy hoạch, xây dựng vùng nguyên liệu đáp ứng thị trường trong nước và xuất khẩu. Những năm qua, tỉnh Sơn La đã vận động nhân dân thay đổi tập quán canh tác, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đặc biệt là phát triển trồng cây ăn quả trên đất dốc, thay thế cây nông nghiệp hiệu quả thấp sang trồng các loại cây nông nghiệp có giá trị kinh tế cao, nhất là cây ăn quả. Đồng thời, tích cực ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất để nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường.
Những năm gần đây, diện tích cây ăn quả trên địa bàn tỉnh Sơn La từng bước tăng lên. Đến nay, toàn tỉnh có 57.439 ha cây ăn quả, sản lượng khoảng 256.240 tấn quả. Trong đó, đã có 16 mặt hàng nông sản xuất khẩu ra thị trường 12 nước và nhiều sản phẩm được phân phối tiêu thụ tại các siêu thị lớn trong cả nước. Việc phát triển cây ăn quả đã và đang mang lại thu nhập cao cho người nông dân.
Hiện nay, tỉnh Sơn La đã có 86 sản phẩm nông nghiệp được cấp chứng nhận VietGAP về an toàn thực phẩm. Nhiều sản phẩm đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý, như: Xoài Yên Châu, chè Shan tuyết Mộc Châu, nhãn Sông Mã, cà phê Sơn La…
Các sản phẩm nông sản của Sơn La từng bước phát huy được giá trị và có chỗ đứng trên thị trường trong và ngoài nước. Các mặt hàng sản phẩm an toàn có uy tín được phân phối bán trên các siêu thị lớn trong nước và một số sản phẩm đã được xuất khẩu ra nước ngoài, như: Trà đen, trà xanh xuất khẩu ra thị trường Nga, Apganixtan, Đài Loan, Nhật Bản; Chanh leo xuất khẩu sang EU; rau, quả xuất khẩu sang Hàn Quốc; nhãn xuất khẩu sang Hoa Kỳ; mận hậu, thanh long ruột đỏ xuất khẩu sang Trung Quốc…
Ông Hoàng Văn Chất, Bí thư tỉnh Sơn La, cho biết: Triển khai chủ trương về phát triển sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp, đẩy mạnh tiêu thụ xuất khẩu nông sản, tỉnh Sơn La đã tập chung chỉ đạo các ngành, các huyện, thành phố triển khai quyết liệt, đồng bộ hiệu quả các biện pháp khuyến khích hỗ trợ sản xuất, sơ chế, chế biến, cung ứng tiêu thụ sản xuất nông sản của tỉnh. Chúng tôi xác định vị trí quan trọng của thị trường, phát huy tác dụng tương hỗ giữa các thị trường tiêu thụ. Đồng thời, phát huy thế mạnh các vùng nguyên liệu rau, củ, quả, cây ăn quả trên diện tích canh tác, nâng cao chất lượng sản phẩm, từng bước đáp ứng được yêu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu.
Tỉnh Sơn La đang tiếp tục đẩy mạnh mối liên kết “4 nhà”, nhất là vai trò của Nhà nước và nhà khoa học trong nghiên cứu, hỗ trợ chuyển giao ứng dụng khoa học công nghệ tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn thực phẩm nâng cao sức cạnh tranh. Cùng với đó, thu hút các doanh nghiệp lớn đầu tư vào nông nghiệp, liên kết đầu tư chế biến, tiêu thụ nông sản theo chuỗi, kết nối hệ thống tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.
Trong mục tiêu phát triển, sơn La phấn đấu năm 2019 sẽ nâng sản lượng nông sản xuất khẩu lên 135.317 tấn, giá trị xuất khẩu đạt 150 triệu USD. Tiếp tục tập trung xây dựng vùng nguyên liệu, phấn đấu nâng diện tích cây ăn quả mới trên địa bàn lên 100.000 ha, nâng diện tích sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP lên 20.000 ha, gắn với cấp mã vùng trồng và diện tích sản xuất theo tiêu chuẩn đảm bảo an toàn xuất khẩu. Đồng thời, xây dựng mỗi huyện, mỗi sản phẩm nông sản có một doanh nghiệp, HTX đóng vai trò thu gom tiêu thụ, chế biến, tiêu thụ. Củng cố duy trì sản phẩm đã được chỉ dẫn địa lý, bảo hộ nhãn hiệu và tiếp tục tăng sản lượng, nâng cao hiệu quả, giá trị xuất khẩu.
