Không mất nhiều thời gian khi tìm đến nhà nông dân Triệu Văn Mừng, sinh năm 1989, bản Khe Lành. Trên đường hỏi đến nông dân trẻ này, ai cũng đều biết đến. Bởi Triệu Văn Mừng được mọi người chú ý và nhắc tới là từ năm 2013. Đây cũng là thời điểm Triệu Văn Mừng đã quyết định chuyển đổi toàn bộ diện tích đất dốc trồng ngô, sắn kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả có múi. Khi đó, nhiều người trong xã, bản, thậm chí cả trong gia đình khôgn tin là Mừng có thể thành công. Vì họ cho rằng vùng đất cằn cỗi này sao có thể trồng được cam, quýt.
Khu trồng cam của nông dân Triệu Văn Mừng nằm trên một quả đồi bát úp từng bị bỏ hoang.
Với sự nhạy bén và mạnh dạn, nông dân Mừng đã đến tận tỉnh Hòa Bình, Phú Thọ tham quan và học tập kinh nghiệm trồng cam, quýt. Sau đó, Mừng đã xuống tận Hưng Yên mua trên 1.000 cây cam canh và cam vinh về thay thế toàn bộ diện tích 1ha đất dốc từng trồng ngô, sắn. Đây cũng là giai đoạn Mừng gặp khó khăn khi thiếu vốn đầu tư phân bón, hệ thống nước, kinh nghiệm chăm sóc chưa có nên số cây giống chết tới 30%.
Đưa chúng tôi tham quan mô hình trồng cây ăn quả trên đất dốc, Triệu Văn Mừng, tâm sự: Giai đoạn đầu cũng nản lắm, nếu không quyết tâm thì không thể thành công được. Bởi khi đó, vốn khởi nghiệp ít, không đủ tiền để đầu tư hệ thống nước, mua phân bón. Thậm chí tiền phun thuốc chống dịch bệnh cho cây cũng phải đi vay... Đến tháng 9/2014, thông qua Hội Nông dân xã, tôi là 1 trong 10 hộ của bản được huyện hỗ trợ cây giống, kỹ thuật theo chương trình chuyển đổi cây trồng trên đất dốc.
Khu đất cằn cỗi không mang lại hiệu quả kinh tế, giờ đã được phủ bằng những gốc cam trĩu quả.
“Sau khi được hỗ trợ cây giống, kỹ thuật, gia đình tôi tiếp tục thông qua tín chấp của Hội nông dân, được ngân hàng chính sách huyện cho vay 25 triệu đồng. Có vốn, tôi đã đầu tư hệ thống nước tưới phun để phòng chống bệnh nhện đỏ và cung cấp nước cho cây. Do vậy, việc chăm sóc cam sau này cũng đỡ vất vả hơn, không còn lo về mặt kỹ thuật nữa”-nông dân Triệu Văn Mừng thông tin thêm.
Năm nay, khu trồng cam của nông dân Mừng dự kiến thu khoảng 18 tấn quả.
Vụ đầu tiên là năm 2016, theo kinh nghiệm của các mô hình trồng cam nên nông dân Mừng đã để vườn cam đậu ít hoa, chỉ thu trên 1 tấn cam nhằm đánh giá chất lượng, mẫu mã, giữ cho cây khỏe vụ sau. Hiện tại, nông dân Mừng có 1,7 ha trồng cam đường canh, cam vinh và dự kiến năm nay thu khoảng 18 tấn quả.
Vào mùa thu hoạch, vợ chồng Triệu Văn Mừng trực tiếp thu hái rồi bán cho các tư thương.
Mô hình trông cây ăn quả của nông dân Triệu Văn Mừng được đánh giá là một trong những mô hình bội thu, sản phẩm đạt cả về chất lượng và mẫu mã qua từng năm. Không chỉ cung cấp trên địa bàn huyện, tỉnh, sản phẩm cam còn góp mặt ở thị trường Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Lai Châu, Điện Biên... Thậm chí có khách hàng tận Lâm Đồng đặt hàng với số lượng lớn nhưng do ở xa nên chưa đáp ứng được.
Triệu Văn Mừng bảo: Thu hoạch cam phải dùng kéo để cắt, sẽ không ảnh hưởng đến cây, cam có mẫu mã đẹp.
Trao đổi với Dân Việt, ông Đỗ Văn Tốt, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Thải, cho biết: Thực hiện Nghị quyết của Đảng bộ xã, chúng tôi đã đưa cây cam vào trồng tại 5 bản vùng cao và 2 bản vùng thấp. Đến nay, 100% bản trong xã đã trồng trên 230 ha cam, trong đó trên 100 ha đã cho thu hoạch. Nhiều gia đình đã thoát được nghèo từ chuyển đổi cây trồng trên đất dốc.
Trong lộ trình phát triển cây cam trên đất dốc, xã Mường Thải sẽ tranh thủ các nguồn vốn 135, 30a để đầu tư theo mô hình nhóm hộ, tổ chức hợp tác để hỗ trợ nhau về kỹ thuật. Riêng trong năm nay, sản lượng cam của xã đạt khoảng 2.000 tấn quả. Đến hiện tại đầu ra của sản phẩm vẫn ổn định, chủ yếu vẫn là thị trường Hà Nội. Tuy nhiên, để giúp người trồng cam, Mường Thải sẽ quy hoạch vùng trồng, tránh trồng tràn lan và tiếp tục tìm kiếm thêm thị trường tiêu thụ ổn định cho sản phẩm…
Ngoài trồng cam, bưởi, Triệu Văn Mừng còn trồng thêm cả chanh đào.
Bản Khe Lành, một trong 5 bản đặc biệt khó khăn của xã Mường Thải, một bản từng có 100% số hộ trong bản là hộ nghèo, kinh tế của bản không có gì nổi bật, người dân chỉ biết đi làm thuê, cuốc mướn. Qua việc phát triển hiệu quả mô hình trồng cây ăn quả trên đất dốc của gia đình nông dân Triệu Văn Mừng cũng như việc các hộ trong bản đã chuyển đổi cây trồng trên đất dốc có thể khẳng định: Đây sẽ là động lực để thúc đẩy người nông dân nơi đây vươn lên xóa nghèo, làm giàu chính đáng, góp phần đáng kể vào quá trình xây dựng nông thôn mới của xã nhà, xây dựng Mường Thải ngày một giàu mạnh...
