Phú Thọ không chỉ là nơi đất Tổ, có nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng và còn là nơi được nhiều người biết tới với những món ăn đặc sản trứ danh ít nơi nào khác có được. Nổi tiếng nhất trong số này phải kể đến đó là đặc sản con tằm ăn lá sắn.
Vào thời xa xưa, vùng đất Phú Thọ trồng bạt ngàn cây sắn để làm cây lương thực cứu đói phòng khi mùa màng thất bát. Cho đến ngày nay thì cây sắn được người dân sử dụng để nuôi gia súc, gia cầm, trong khi lá cây được tận dụng tối đa để nuôi con tằm.
Không như tằm ăn lá dâu để nhả tơ dùng cho việc dệt lụa, may mặc, con tằm ăn lá sắn được dùng để chế biến thành nhiều món ăn bổ dưỡng và hấp dẫn. Đó là bởi tằm lá sắn có kích cỡ lớn hơn, gai góc hơn và đậm thịt hơn so với tằm lá dâu.
Theo như y học đã phân tích, con tằm chứa rất nhiều chất bổ dưỡng như protid, lipid, các vitamin A, B1, B2, C, K và hàng loạt khoáng chất quan trọng như canxi, photpho, sắt, kẽm,... vô cùng cần thiết và tốt đối với sức khỏe con người.
Những dưỡng chất trong con tằm lá sắn sẽ giúp chúng ta có thể phòng ngừa suy nhược cơ thể, giúp an thần, ngủ ngon, tăng cường sinh lực, bồi bổ xương khớp. Thậm chí nhiều người còn ngâm rượu con tằm để lấy ra xoa bóp, giúp giảm đau nhức hiệu quả.
Thông thường cứ vào tháng 5 hàng năm là người dân sẽ tiến hành chuẩn bị trứng tằm giống để nuôi chúng nở ra, trưởng thành. Tằm ăn lá sắn sẽ tiết kiệm kinh tế hơn tằm ăn lá dâu, bởi lá sắn rất rẻ mà lại dễ mọc, muốn bao nhiêu cũng có.
Bên cạnh đó, tằm ăn lá sắn sẽ đạt kích thước lớn mà không mất nhiều thời gian chăm sóc, lại rất khó mắc bệnh. Tính ra người nuôi chỉ mất có 15-20 ngày để khiến con tằm từ khi mới nở với kích thước chỉ vài milimet có thể trưởng thành với kích thước lớn gấp hàng chục lần.
Với mỗi một lạng trứng tằm giống, người nuôi sẽ phải chi trả khoảng từ 500.000 đến 1 triệu đồng/lạng. Trứng tằm sau đó sẽ được ủ trong những chiếc khay nhỏ, sau khoảng 3-5 ngày trứng sẽ nở hết thành con tằm và bắt đầu ăn lá. Đến khi trưởng thành, một lạng trứng tằm ban đầu sẽ biến thành 30-50kg con tằm hoàn chỉnh.
Lá sắn được chọn phải là lá non, không được quá già để tránh ảnh hưởng tới khả năng phát triển của con tằm. Chính vụ nuôi tằm lá sắn vào khoảng tháng 8, đây cũng là lúc tằm đạt kích thước và chất lượng ngon nhất, có thể xuất bán ra thị trường.
Hiện tại giá bán cho mỗi một kg con tằm ăn lá sắn trên thị trường dao động trong khoảng từ 80.000 đến 120.000 đồng/kg. Có thời điểm mặt hàng này trở nên cực kỳ thu hút khiến cho giá tăng lên tới 150.000 đồng/kg. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể hợp với món đặc sản “gai góc” này, mặc dù nó rất bổ dưỡng.
Con tằm lá sắn có thể được dùng để chế biến thành một số món ăn hấp dẫn như tằm rang với lá chanh, tằm chiên giòn, tằm hấp chín,... Nhưng ngon nhất có lẽ là tằm chiên giòn và tằm rang lá chanh, vừa đảm bảo có vị ngon, bùi, béo ngậy của con tằm, lại vừa rất “hợp” để làm mồi nhậu cho anh em phái mạnh.
Sơ chế tằm lá sắn cũng rất đơn giản, chỉ cần rửa sạch, sau đó cắt bỏ đầu, chân, thậm chí trần qua với nước sôi cho nó nhả hết tơ bên trong rồi mới mang đi chế biến. Khi chiên giòn hoặc rang cần thực hiện chín tới trong vài phút, không làm quá kỹ kẻo dễ làm mất đi dinh dưỡng của con tằm.
