Chưa từng thấy xưa nay những hình thù kỳ dị, gớm ghiếc, thể hiện sự phản cảm và lối tư duy tùy tiện như bộ tượng 12 con giáp tại Khu du lịch Hòn Dáu (Đồ Sơn, Hải Phòng)… Trong khi Khu du lịch Hòn Dáu là một không gian công cộng thu hút đông du khách, trong đó có cả trẻ em thì sự tùy tiện xuất hiện những bức tượng phản cảm này là không thể chấp nhận.
Phát khiếp đám tượng đầu thú, mình người
Quái dị, thô thiển, nhố nhăng, phản cảm…, nhan nhản bình luận về hình thù của 12 con giáp được phơi bày trần trụi ở Hòn Dáu. Không ít khách du lịch từng đến địa điểm này chia sẻ, hình ảnh phản cảm thô tục, nhất là những bộ phận nhạy cảm trên cơ thể con người ở các bức tượng này đã khiến họ đỏ mặt. Nhiều đứa trẻ thay vì thoải mái chơi đùa thì được bố mẹ dắt tay chạy nhanh khỏi khu vực phi thẩm mỹ này.
Khu du lịch Hòn Dáu đã cho xây dựng vườn tượng 12 con giáp ngay trên khu Đà Lạt thu nhỏ, nơi được nhiều gia đình lựa chọn là điểm đến trong mùa du lịch. Tượng được đặt thành hàng trên lối đi càng tạo nên những va đập thị giác mạnh, tất nhiên là theo chiều tiêu cực. “Không hiểu sao người ta có thể thản nhiên bày đặt đám tượng dạng trần truồng, phô rõ các bộ phận nhạy cảm trước bàn dân thiên hạ như thế? Người già, trẻ nhỏ còn không dám lại gần thì rõ ràng, cả quần thể không gian để nghỉ dưỡng này đã bị phá hỏng…”, KTS Nghiêm Huy (Hà Nội) bức xúc.
Họa sĩ Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ VHTTDL) thở dài, thế giới làm tượng nhân sư- đầu người mình thú nhưng ở đây thì ngược lại, đầu thú mình người, chẳng có chút tính nhân văn nào. “Cơ bản là các đường nét tạo tác trên từng tượng đều rất thô tục và phi thẩm mỹ. Có thể nói cả bộ tượng đã thể hiện sự phản cảm và lối tư duy tùy tiện…”, họa sĩ Vi Kiến Thành nhận xét.
Về mặt nghệ thuật, ông Vi Kiến Thành ngán ngẩm: “Chẳng có từ gì để nói, xấu xí và phản nghệ thuật vô cùng. Không hiểu ai đặt hàng và đội ngũ thợ ở đâu lại tạo nên những “siêu phẩm” khủng khiếp đến vậy!”.
Họa sĩ Thành Chương trả lời báo chí cũng cho rằng, bộ tượng 12 con giáp này không chỉ phi nghệ thuật mà còn là những thứ nhố nhăng, hổ lốn, pha tạp… Họa sĩ Thành Chương bức xúc, nên sớm dẹp bỏ bộ tượng để sạch mắt người xem, đồng thời trả lại sự thoáng đãng cho cảnh quan không gian của khu du lịch.
Chỉ xứng đáng “đổ xi măng, làm kè biển”
Bức xúc không kém khi xem trên mạng những hình ảnh đám tượng 12 con giáp ở Hòn Dáu, nhà điêu khắc Nguyễn Xuân Thành gay gắt: “Tôi cho rằng dư luận và các nhà chuyên môn cần lên tiếng mạnh mẽ để người dân Đồ Sơn, Hải Phòng bị chạm đến lòng tự ái mà yêu cầu các ông chủ của Khu du lịch dẹp bỏ đám tượng gớm ghiếc này đi. Thật khó hiểu vì sao người ta lại có thể cho phép đặt hẳn một dàn tượng với những tạo hình phản cảm vào không gian đó? Nơi cần làm đẹp, cần sang trọng để phục vụ nhu cầu nghỉ ngơi, thư thái của người dân thì lại bị phá hỏng bởi mấy hòn đá được đục đẽo theo kiểu “dung tục hóa, súc vật hóa” như vậy…”.
Về phương án giải quyết, nhà điêu khắc Nguyễn Xuân Thành dứt khoát: “Đừng nói nhiều mà hãy dẹp bỏ đi! Đám tượng này chỉ xứng đáng đổ xi măng lên để làm kè biển cho vững chãi, dứt điểm không được chuyển đi chỗ khác kẻo lại phá hỏng những không gian đó. Nghệ thuật làm đẹp không gian phải tinh tế chứ không phải là những thứ đầu trâu mặt ngựa…”.
Sau những phản ứng của dư luận và giới chuyên môn, tại cuộc họp với các ngành chức năng vào sáng 27.3, trong ba phương án được đưa ra nhằm giải quyết sự phản cảm của nhóm tượng: Di dời toàn bộ 12 tượng ra khỏi khu du lịch, mặc quần áo cho tượng hoặc đục bỏ những chi tiết thể hiện sự thô tục, phản cảm, cuối cùng, phương án được ông chủ Công ty cổ phần du lịch quốc tế Hòn Dáu lựa chọn là mặc quần cho các bức tượng.
Tuy nhiên, hình ảnh những bức tượng đã được mặc quần sau khi đăng tải lại tiếp tục khiến dư luận được phen dở khóc dở cười. Không rõ vì tiện thể hay để đáp ứng yêu cầu giải quyết nhanh mà cả 12 bức tượng, bức nào bức đấy đều được “diện” quần bơi, nhún nhún bèo bèo, xanh xanh đỏ đỏ. Họa sĩ Vi Kiến Thành bật cười: “Cơ bản là những đường nét tạo tác quá xấu. Các chi tiết nhạy cảm được che đậy cũng không thể làm đám tượng đỡ xấu hơn được. Chưa nói là cách tiện thể dùng đồ bơi mặc cho tượng càng thể hiện thêm lối tư duy tùy tiện, phản cảm”.
Theo Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, dù chưa có luật lệ nào bắt Đồ Sơn, Hải Phòng hay ông chủ Khu du lịch Hòn Dáu phải phá bỏ đám tượng nhưng giải pháp tốt nhất, có thể hạn chế sự ồn ào nhiều nhất chính là vận động tuyên truyền để những đối tượng liên quan tự nguyện dỡ bỏ bộ tượng 12 con giáp này.
Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm cũng đã chuẩn bị một nội dung văn bản để trình lãnh đạo Bộ VHTTDL ký về việc đặt tượng, biểu tượng tại các cơ quan, công sở nhà nước và ở nơi công cộng. Công văn này nhằm chấn chỉnh việc tùy tiện đặt tượng, biểu tượng có nội dung, hình thức không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam ở những địa điểm trên. Nếu ban hành, những nội dung này sẽ liên quan chặt chẽ đến sự tồn tại của cụm tượng phản cảm ở Hòn Dáu.
“Công văn sẽ yêu cầu khi xây dựng, lắp đặt hay trưng bày tượng, biểu tượng ở các địa điểm như đường phố, nơi công cộng mà vị trí đặt có tác động đến môi trường thẩm mỹ của cộng đồng thì phải có sự thỏa thuận, thống nhất của Sở VHTTDL, Sở VHTT…”, họa sĩ Vi Kiến Thành cho biết.
Các Sở nói trên cũng chịu trách nhiệm tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra, xử lý việc trưng bày các tượng, biểu tượng, công trình mỹ thuật ngoài trời không phù hợp với văn hóa, thẩm mỹ, thuần phong mỹ tục Việt Nam.
Ông chủ Khu du lịch Hòn Dáu vẫn… hồn nhiên
Trả lời P.V Văn Hóa xung quanh những ý kiến về Vườn tượng 12 con giáp tại Khu du lịch Hòn Dáu quá thô thiển, dung tục, phản cảm và cần phá bỏ, ông Hoàng Thiềng, GĐ Khu du lịch Hòn Dáu cho biết: “Vườn tượng này được hình thành sau khi chúng tôi kết hợp với các nhà điêu khắc trong và ngoài nước tổ chức Trại điêu khắc từ năm 2007. Trong đó có rất nhiều nhà điêu khắc của Việt Nam như nhà điêu khắc Lê Công Thành cùng các nhà điêu khắc của các nước Anh, Mỹ… Hơn 10 năm nay, 12 con giáp vẫn được để rải rác ở trong Khu du lịch mà không có phản ứng nào. 4-5 năm nay chúng tôi tập trung các tượng vào một khu. Tết Nguyên đán vừa rồi còn có nhiều người đến ngắm và chụp ảnh kỷ niệm. Đây là văn hóa phồn thực, nhiều nơi có. Có những nơi còn có những lễ rước “của quý” rất hoành tráng có sao đâu (?!). Mà trước khi làm, chúng tôi đã xin phép của cơ quan văn hóa thành phố và được chấp nhận rồi”.
Ông Hoàng Thiềng vẫn hồn nhiên ca ngợi bộ tượng này là ý tưởng độc đáo. “Tuy nhiên, hôm nay (27.3) đại diện Sở Du lịch Hải Phòng đã xuống làm việc với chúng tôi. Mọi người thấy phản cảm thì chúng tôi khắc phục. Các tượng của chúng tôi đã được mặc quần rồi. Mặc vào là xong chứ nó có xấu đâu mà phải phá bỏ?”, ông Thiềng nói.
Việc “mặc quần” cho tượng phản cảm được thực hiện sau khi đại diện Sở Du lịch Hải Phòng đưa ra 3 phương án yêu cầu lựa chọn: Hoặc di dời toàn bộ các tượng ra khỏi Khu du lịch, mặc quần áo cho tượng hoặc đục bỏ những chi tiết thể hiện sự thô tục, phản cảm.
Trước đó, năm 2016, Khu du lịch này cũng đã bị dư luận báo chí chỉ trích, người dân bức xúc vì những bức tượng khỉ trong các tư thế dung tục.
