Nhiều quy định đã lỗi thời
Trang trại của ông Nguyễn Hữu Khiêm ở Ngọc Lý, Tân Yên (Bắc Giang) thường xuyên nuôi 4.000 - 5.000 con lợn, 5.000 con gà cùng với nhím, bồ câu… Ông hiểu hơn ai hết vai trò của nguồn vốn vay để mở rộng phát triển sản xuất. Tuy nhiên, mô hình của ông lại chưa được công nhận là trang trại do không đáp ứng được tiêu chí về diện tích. “Tôi vừa không có chứng nhận là trang trại lại vừa không có giấy chứng nhận sử dụng đất nên không có gì làm đảm bảo hay tài sản thế chấp vay vốn” - ông Khiêm nói.
Cùng chung hoàn cảnh với ông Khiêm, còn rất nhiều trang trại chăn nuôi, trồng trọt, nuôi trồng thủy sản đang gặp khó khăn trong việc cấp giấy chứng nhận kinh tế trang trại. Nguyên nhân là do các quy định trước đây tại Thông tư 27/2011-TT-BNNPTNT, ngày 13.4.2011 của Bộ NNPTNT có nhiều nội dung quy định “cứng” cho trang trại trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản đã không còn phù hợp.
TS. Lê Đức Thịnh – Phó Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và PTNT cho biết, theo báo cáo của các địa phương, thu nhập bình quân của trang trại đạt trung bình 2 tỷ đồng/năm, bình quân mỗi trang trại giải quyết việc làm cho khoảng 8 lao động, có nhiều trang trại thu hút hàng trăm lao động. Điều đó cho thấy, kinh tế trang trại là hình thức tổ chức sản xuất tiên tiến của kinh tế hộ, mang lại hiệu quả cao cho sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, để đạt tiêu chí trang trại, hộ nông dân phải có quỹ đất đủ lớn theo quy định, nhưng hiện nay đa số các địa phương không còn quỹ đất mới để giao, do đó phần lớn các hộ nông dân phải dồn điền đổi thửa, mua bán, thuê mướn, chuyển nhượng để có khu đất tương đối tập trung làm trang trại. Ở khu vực đồng bằng sông Hồng, muốn đạt đủ diện tích 2,1ha/trang trại, chủ hộ phải mua bán, thuê mướn đất của 5-7 hộ khác. Do có quá nhiều giao dịch rườm rà với nhiều loại đất khác nhau nên đa số các chủ trang trại gặp khó khăn ở việc xác nhận, chứng nhận và cấp sổ đỏ sau trao đổi, mua bán.
Cần “luồng gió mới”
Trước những bất cập, tồn tại trên, theo TS. Lê Đức Thịnh, Chính phủ đã giao cho Bộ NNPTNT soạn thảo dự thảo Nghị định về chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế trang trại trong các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp và nuôi trồng thủy sản, nhằm điều chỉnh các tiêu chí về trang trại linh hoạt hơn so với trước đây để các trang trại dễ dàng được cấp giấy chứng nhận hơn, tạo “luồng gió mới” giúp các chủ trang trại phát triển.
Các trang trại hy vọng Nghị định khuyến khích phát triển kinh tế trang trại sẽ đem đến “luồng gió mới”
Dự thảo Nghị định cũng đề xuất nhiều chính sách ưu đãi như: Ngân sách nhà nước hỗ trợ 100% kinh phí xây dựng đường giao thông, hệ thống điện, hệ thống thủy lợi cho vùng quy hoạch phát triển kinh tế trang trại; hỗ trợ cho các trang trại thuê, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mặt nước nuôi trồng thủy sản để mở rộng, phát triển sản xuất, chi trả trong 10 năm với mức tối đa 5 triệu đồng/ha/năm. TS. Lê Đức Thịnh.
Cụ thể, cơ sở sản xuất nông nghiệp của cá nhân, hộ gia đình để đạt được tiêu chí kinh tế trang trại phải đáp ứng các điều kiện như về giá trị sản lượng của các sản phẩm hàng hóa sản xuất tại chỗ (tính theo giá cố định năm 2010) phải đạt từ 1 tỷ đồng/năm trở lên. Về diện tích, đối với trang trại trồng trọt phải đạt từ 1ha trở lên, thay vì 2,1ha như trước đây; trang trại chuyên ngành lâm nghiệp diện tích phải đạt từ 20ha trở lên; các trang trại tổng hợp chuyên ngành chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, ứng dụng công nghệ cao không áp dụng tiêu chí này. “Mục đích của việc điều chỉnh các tiêu chí là để các chủ trang trại có “giấy thông hành” giúp họ phát triển thuận lợi. Trong bối cảnh quỹ đất ngày càng ít, các trang trại tổng hợp vẫn hoạt động rất hiệu quả ở diện tích đất hẹp thì cũng cần cấp chứng nhận cho họ” - TS. Lê Đức Thịnh nói.
Đặc biệt, với quy định mới, tiêu chí cứng về diện tích sẽ giảm, nhưng tiêu chí về an toàn vệ sinh thực phẩm sẽ được nâng cao thêm. Theo đó, trang trại muốn được cấp giấy chứng nhận thì bắt buộc không vi phạm các quy định trong thực hành sản xuất nông nghiệp và vệ sinh môi trường. Nếu đạt được các tiêu chí này và được cấp giấy chứng nhận trang trại.
