Cây mã đề được đánh giá là một loài dược liệu rất quý
Cây thuốc quyền lực
Cây mã đề rất giàu chất đạm cùng các chất dinh dưỡng, bao gồm beta carotene, canxi, vitamin C và K, các dưỡng chất thực vật như allantoin, apigenin, aucubin, baicalein, axit oleanolic, sorbitol và tanin.
Trong đó beta carotene giúp tăng cường thị lực và chống lại ung thư, canxi giúp xương chắc khỏe và là một yếu tố cần thiết cho hệ thần kinh khỏe mạnh, vitamin C giúp chống lại ung thư và giảm căng thẳng, vitamin K cần thiết cho máu và sức khoẻ của mạch máu.
Từ thuở xa xưa, cây mà đề đã là loài thảo mộc thiêng liêng. Mã đề (hay còn gọi là xa tiền thảo) được giới dược học công nhận là cây thuốc rất an toàn, dễ tìm, và có thể hữu dụng cho một loạt các vấn đề sức khỏe.
Cận cảnh cây và hoa mã đề
Mã đề có nguồn gốc ở Châu Âu, tên khoa học của nó Plantago major L. là một loại cỏ dại phổ biến nhưng đã lan rộng khắp nơi trên thế giới. Thật vậy, bất cứ nơi nào con người đi qua, là có cây mã đề mọc lên. Người Mỹ bản địa và người New Zealand đều gọi là cỏ dại “dấu chân người da trắng”, bởi vì nó mọc lên ở bất cứ nơi nào người châu Âu định cư.
Cây mã đề thường mọc ở những lối mòn, và thường được tìm thấy ở những vết nứt của mặt đường. Trong khi cỏ thích đất tơi xốp, thoáng khí, mã đề lại chuộng mặt đất cứng và dày. Nó vượt trội trong việc lấy khoáng chất và chất dinh dưỡng từ nền đất cứng mà hầu hết các loài cây không thể xuyên qua.
Mã đề trị ung thư
Mã đề cũng được sử dụng như một loại thảo dược ở Trung Quốc, và được gọi là xa tiền thảo: “loài cỏ mọc trước cỗ xe” bởi vì nó thường mọc dọc những con đường mòn. Các nhà thảo mộc Trung Hoa nhận ra rằng mã đề có rất nhiều hạt giống, do đó, họ coi nó như một phương thuốc cho khả năng sinh sản của nam giới. Các hạt giống cũng được sử dụng trong Trung y để chữa máu trong nước tiểu.
Mới đây, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Ethnopharmacology cho thấy chất chiết xuất từ cây mã đề có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư ở người, chúng đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại ung thư tự nhiên hoặc kết hợp với hóa trị hoặc xạ trị.
Các nghiên cứu đã tìm ra công dụng của mã đề nhằm trị bệnh ung thư
Các nhà khoa học cũng tin rằng loại thảo mộc này có thể giúp ngăn ngừa tổn thương DNA thường gây ra bởi các tế bào ung thư.
Một nghiên cứu năm 2003 của Tạp chí Y học Trung Hoa của Mỹ nhận thấy chiết xuất từ nước lá mã đề đun nóng sở hữu “hoạt động ức chế đáng kể” về ung thư hạch, ung thư biểu mô (bàng quang, xương, cổ tử cung, thận, phổi và dạ dày) và nhiễm herpes (nhiễm khuẩn da cấp tính). Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Ethnopharmacology năm 2003 cho thấy “flavonoids của mã đề có thể ức chế mạnh mẽ sự gia tăng các dòng tế bào ung thư ở con người”.
Cai thuốc lá
Cây mã đề tạo ra một ác cảm tự nhiên đối với thuốc lá, giúp người nghiện thuốc lá dễ dàng cai. Nó có thể được sử dụng trong các hình thức khác nhau như trà hoặc chiết xuất xịt miệng.
Đối với trà, chỉ cần thêm một muỗng cà phê lá khô vào một cốc nước sôi, ngâm ít nhất 10 phút, sau đó uống trước khi hút thuốc.
Nhiều người thấy rằng điều này giúp loại bỏ được thèm muốn hoặc họ không muốn hút hết cả điếu thuốc.
Uống trà từ cây mã đề giúp cai nghiện thuốc lá
Hạt từ một loại cây thuộc họ mã đề là psyllium thường được sử dụng như thuốc nhuận tràng. Nó là thành phần chính của thuốc Metamucil. Dạng pha chế của mã đề được sử dụng cho đau tai và đau răng, cũng như trầm cảm và lo lắng gây ra bởi chứng nghiện nicotine. Đồng thời nó cũng tốt cho đường hô hấp nên rất thích hợp cho người muốn cai thuốc lá.
Hút chất độc trên da
Mã đề chứa một chất làm se với lực hút mạnh mẽ, đó là lý do tại sao nó thường được sử dụng để hút những mảnh vụn, chất độc, và thậm chí là mảnh thủy tinh nhỏ ra khỏi da. Mã đề cũng được sử dụng cho các vết cắn của muỗi, chó, rắn và các sinh vật có nọc độc khác. Loài cây này chứa một chất hóa học gọi là aucubin, đã được chứng minh trong các nghiên cứu có tác dụng chống độc rất hiệu nghiệm và bảo vệ gan.
Khi bị côn trùng đốt, ngứa, hoặc mẩn đỏ trên da, thuốc bôi mã đề rất tốt, nhưng cách đơn giản nhất để sử dụng loại thảo dược này là nhai rồi đắp. Mã đề được sử dụng làm thuốc từ xa xưa. Nhai một vài phút làm phá vỡ chất xơ của lá, để hóa chất hấp thụ vào da tốt hơn.
Đắp lá mã đề trên da để hút chất độc
Mã đề cũng có thể loại bỏ cơn đau và nọc độc của các loài cây khác như cây tầm ma hay cây thường xuân độc. Giữ thuốc đắp ở vết thương 5 – 15 phút để giảm tấy đỏ, đau và sưng. Thoa lại 4 hoặc 5 lần một ngày nếu cần thiết.
Trà mã đề – phòng chống bệnh hô hấp
Trà mã đề là một thức uống tuyệt vời chữa ho. Nó giúp long đờm, giảm kích ứng phổi, và được sự chấp thuận bởi Commission E trong điều trị nhiễm khuẩn đường hô hấp trên. Các thử nghiệm lâm sàng ở Bulgaria hỗ trợ sử dụng mã đề cho viêm phế quản mãn tính.
Một nghiên cứu của Đức phát hiện ra rằng tính dịu của mã đề đặc biệt thích hợp cho ho ở trẻ em. Mã đề là một trong các loài thảo mộc dễ kiếm làm nên nước mát quen thuộc Để làm trà, hãy đun nhỏ lửa 4 đến 5 lá tươi (hoặc một muỗng canh lá khô) trong một cốc nước khoảng 20ph. Hương vị rất nhẹ nhàng, bạn cũng có thể thêm chanh và mật ong nếu muốn.
Cây mã đề sử dụng như món ăn hằng ngày và trị được nhiều bệnh
Ngoài ra, mã đề còn được nấu cùng một số loài cây khác như mía lau, rễ tranh, râu bắp, lá dứa… để làm nước mát giải nhiệt. Trà mã đề cũng hữu ích trong các trường hợp khác, bao gồm viêm ruột, kích thích ruột, nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm độc, viêm loét, đau răng và tiêu chảy. Sa-lát mã đề Mã đề cũng dược dùng như 1 loại rau bổ dưỡng Mã đề rất bổ dưỡng.
Lá cây chứa beta carotene, canxi, và vitamin A, B, C, và K. Tuy nhiên, chúng nhiều xơ hơn so với rau diếp hoặc rau bina, vì vậy bạn chỉ có thể trộn một vài lá vào món rau. Chọn lá nhỏ, non để có hương vị dịu nhẹ và ít xơ hơn. Tránh những lá mọc gần ống xả khói xe hơi, hoặc có thể bị tiếp xúc với hóa chất diệt cỏ. Tìm kiếm những cây không bị ô nhiễm bởi nước tiểu động vật hoặc chất thải khác.
