Nạn "giun tặc" hoành hành ở Hòa Bình: Kích giun 1 đêm thu 1-2 triệu đồng, xã lập tổ xung kích ngăn chặn (Bài 2)

Huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc chặn nạn kích giun

Thời gian gần đây, tỉnh Hòa Bình là một trong những địa phương xuất hiện tình trạng người dân dùng kích điện đánh bắt giun trái phép (giun tặc - PV), làm tài nguyên đất bị hủy hoại, bạc màu khiến người nông dân sản xuất nông nghiệp rất bức xúc.

Trước thực trạng này, để ngăn chặn các trường hợp sử dụng kích điện đánh bắt giun, mua, bán, sơ chế, vận chuyển giun, UBND xã Dũng Phong (huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình) đã tiên phong thành lập Tổ xung kích để chặn nạn "giun tặc". Nhờ đó, đến nay, trên địa bàn xã không còn tình trạng sử dụng kích điện bắt giun và lò sấy giun hoạt động.

Chia sẻ với PV Dân Việt, ông Bùi Văn Liển, Chủ tịch UBND xã Dũng Phong cho biết: Tình trạng sử dụng máy kích điện đánh bắt giun trên địa bàn đã diễn ra từ nhiều năm qua. Từ năm 2021 đến nay, thực hiện các văn bản chỉ đạo của cấp trên, Đảng ủy xã đã họp và giao UBND xã thành lập Tổ xung kích để ngăn chặn "giun tặc".

Theo đó, xã Dũng Phong có 7 xóm, mỗi xóm thành lập một Tổ xung kích. Mỗi tổ có từ 7 đến hơn 10 thành viên tham gia với các thành phần gồm: Bí thư Chi bộ làm Tổ trưởng; công an viên làm Tổ phó; Trưởng xóm và các ngành, đoàn thể làm thành viên.

Tổ xung kích có nhiệm vụ: Tổ chức họp chi bộ, họp xóm để tuyên truyền người dân không sử dụng kích điện, hóa chất để đánh bắt giun đất. Nêu gương người tốt, việc tốt; phê bình những tập thể, cá nhân có hành vi sử dụng kích điện, hóa chất đánh bắt giun đất.

Xây dựng kế hoạch tổ chức tuần tra, kiểm tra để ngăn chặn kịp thời và phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật, báo cáo cơ quan thường trực, công an xã để xử lý theo quy định.

"Nếu phát hiện hộ nào ở xóm nào dùng máy kích điện đánh bắt giun, các thành viên trong Tổ xung kích báo cáo với lãnh đạo xã, chúng tôi chỉ đạo anh em xuống bắt luôn. Đồng thời, các xóm cũng đưa việc sử dụng máy kích điện đánh bắt giun vào hương ước, quy ước của xóm, nếu hộ nào vi phạm thì cuối năm không bình xét gia đình văn hóa"- Chủ tịch UBND xã Dũng Phong nhấn mạnh.

Theo người đứng đầu UBND xã Dũng Phong, năm nay sau khi Tổ xung kích đi vào hoạt động đã phát hiện ra 2 hộ dân ở xóm Đồng Mới có lò sấy giun. Đó là hộ ông Bùi Văn Hiếu và ông Bùi Văn Kiển.

Ngay khi phát hiện, UBND xã đã chỉ đạo lực lượng Công an xã xuống tuyên truyền, vận động và lập biên bản làm việc. Đồng thời, giải thích cho 2 hộ dân biết rằng mặc dù hiện nay chưa có chế tài cụ thể để xử lý, tuy nhiên, cấp ủy, chính quyền địa phương đang cấm việc sử dụng kích điện đánh bắt giun đất. Bởi việc làm này gây tác động xấu đến sản xuất nông nghiệp, bức xúc trong nhân dân.

Sau khi được Công an xã và Tổ xung kích giải thích, tuyên truyền về hậu quả và tác hại của việc sử dụng máy kích điện đánh bắt giun, 2 hộ dân ở xóm Đồng Mới đã hiểu đây là vi phạm quy định của pháp luật nên đã cam kết tháo dỡ toàn bộ lò sấy giun. Đồng thời, xin hứa từ nay về sau dừng việc kích giun, thu mua, sơ chế giun đất.

"Qua tuyên truyền của cán bộ xã và Tổ xung kích, tôi hiểu rằng hành vi dùng máy kích điện bắt giun, thu mua, sơ chế giun đất là vi phạm pháp luật, vi phạm hương ước, quy ước của xóm. Vì vậy, từ nay về sau tôi sẽ bỏ nghề này và chuyển sang ngành nghề khác không vi phạm pháp luật để phát triển kinh tế gia đình", anh Bùi Văn Kiển nói.

Kích giun có thể thu 1-2 triệu đồng/đêm, vì sao "giun tặc" cứ "nhè" vườn cam để kích giun?

Theo lời khai của 2 hộ dân có lò sấy giun ở xóm Đồng Mới tại biên bản làm việc mà Công an xã Dũng Phong cung cấp cho PV, trung bình mỗi ngày sử dụng kích điện sẽ đánh bắt được khoảng 40kg giun tươi, với giá dao động từ 35.000 – 40.000 đồng/kg tùy loại giun.

Khoảng 12kg giun tươi sau khi sấy sẽ thu được 1 kg giun khô và được bán với giá 600.000 – 700.000 đồng/kg cho đầu mối ở tỉnh Vĩnh Phúc và thành phố Hồ Chí Minh. Đây là một khoản thu nhập không hề nhỏ đối với người nông dân ở vùng cao Hòa Bình.

Bí thư Đảng ủy xã Dũng Phong Bùi Văn Hưởng tâm sự: Xã Dũng Phong và nhiều xã khác trên địa bàn huyện Cao Phong xảy ra tình trạng người dân dùng máy kích điện đánh bắt giun nhiều, một phần là do người dân đầu tư lớn vào cây cam Cao Phong.

Khi người nông dân mạnh dạn đầu tư, sử dụng phân chuồng làm đất đai phì nhiêu trong hàng chục năm qua nên số lượng giun đất to và rất nhiều. Bây giờ, một số hộ dân vì lợi nhuận trước mắt mà khai thác bằng phương pháp tận diệt như thế này thì rất nguy hiểm.

"Mặc dù, các văn bản chỉ đạo của tỉnh, huyện cấm hành vi sử dụng máy kích điện để đánh bắt giun đất nhưng hiện đang vướng chế tài xử phạt cụ thể nên rất khó xử lý. Có thể bây giờ xã vào cuộc quyết liệt nhưng chỉ dừng lại ở công tác tuyên truyền, vận động thì rất khó.

Bởi, thu nhập từ đánh bắt giun bằng kích điện lớn, một đêm có thể thu được từ 1 – 2 triệu đồng, chúng tôi lo một thời gian sau lại tái diễn. Vì vậy, xã kiến nghị các cấp có thẩm quyền sớm có chế tài xử phạt để cơ quan chức năng xử phạt, xử lý, tịch thu công cụ thì mới xử dứt điểm được", ông Hưởng chia sẻ.

Trao đổi thêm với PV, ông Phạm Xuân Toàn, Trưởng Công an xã Dũng Phong mong muốn cần sớm có một nghị định, thông tư rõ ràng như Nghị định 42/2019 của Chính phủ quy định xử phạt hành vi sử dụng công cụ kích điện để khai thác thủy sản. Chỉ có như vậy mới ngăn chặn được tình trạng sử dụng máy kích điện đánh bắt giun đất.

Người dân phải thức trắng đêm để "mật phục" trông vườn cam trước sự phá hoại của bọn "giun tặc".

Cần chế tài mạnh để xử lý nạn kích giun

Trước nạn "giun tặc" đang hoành hành, ngày 10/8/2023, UBND huyện Cao Phong đã có văn đề nghị UBND tỉnh Hòa Bình có ý kiến đề nghị với Chính phủ ban hành chế tài xử lý nghiêm các hành vi đánh bắt giun đất bằng thiết bị kích điện, làm hủy hoại môi trường sinh thái và tác động xấu đến sản xuất nông nghiệp.

Theo báo cáo của UBND huyện Cao Phong tại văn bản số 1769/UBND-VP gửi UBND tỉnh Hòa Bình, trong 6 tháng đầu năm 2023 tình trạng dùng máy kích điện để đánh bắt giun đất trên địa bàn huyện tiếp tục tái diễn làm ảnh hưởng xấu đến môi trường sinh thái và sản xuất nông nghiệp.

Từ năm 2019 đến nay trên địa bàn huyện Cao Phong đã xảy ra 36 vụ, 40 đối tượng (31 đối tượng ngoài huyện, 9 đối tượng trong huyện); thu giữ 38 máy kích điện. Trong đó, 6 tháng đầu năm 2023 đã xảy ra 19 vụ, 20 đối tượng (18 đối tượng ngoài huyện, 2 đối tượng trong huyện); thu giữ 18 máy kích điện.

Trước tình hình trên, UBND huyện Cao Phong đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Hòa Bình chỉ đạo các Sở, Ngành của tỉnh, các huyện, thành phố xử lý đồng bộ và triệt để việc đánh bắt giun đất bằng máy kích điện và các lò sấy giun trong toàn tỉnh. Vì hiện nay một số địa bàn giáp ranh huyện Cao Phong có các cơ sở thu mua, lò sấy giun đang hoạt động.