HoREA kiến nghị giữ nguyên khung giá đất để tránh thị trường ngầm

HoREA lo ngại khung giá đất tăng sẽ đẩy giá nhà đất lên cao, ảnh hưởng đến sự an cư của người dân.

Ngày 10/12, Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) đã có văn bản gửi Chính phủ và các Bộ ngành, đề nghị sớm ban hành khung giá đất giai đoạn 2020 - 2024 vì khung giá đất thực hiện từ năm 2014 - 2019 sẽ hết hiệu lực vào ngày 31/12/2019.

Nếu không có khung giá đất của Chính phủ, các địa phương sẽ không có căn cứ để ban hành bảng giá đất (mới) và công tác thu ngân sách Nhà nước từ đất sẽ gặp trở ngại vì thiếu cơ sở pháp lý.

Để việc tăng khung giá đất không tác động đến thị trường bất động sản, HoREA đề xuất 2 phương án cho giai đoạn 2020 - 2024. Theo đó, với phương án 1, HoRE mong muốn Chính phủ xem xét, ban hành khung giá đất giai đoạn 2020 - 2024 trên cơ sở giữ nguyên mức giá của khung giá đất giai đoạn 2014 - 2019. Phương án thứ 2, trong trường hợp buộc phải tăng khung giá đất giai đoạn 2020 - 2024, HoREA đề nghị Chính phủ xem xét quyết định mức giá chỉ tăng khoảng 15% để không tác động nhiều đến thu hút đầu tư và nghĩa vụ của các cá nhân, hộ gia đình.

Trong 2 phương án trên, HoREA kiến nghị chọn phương án đầu tiên để đảm bảo ổn định thị trường bất động sản. Trường hợp tăng khung giá đất tăng, kéo theo bảng giá đất tăng, nghĩa vụ tài chính của cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp tăng. Khi đó, một bộ phận người dân không làm thủ tục cấp sổ đỏ, dẫn đến giao dịch nhà đất bằng giấy tay, làm tăng “thị trường ngầm”. Điều này khiến Nhà nước vừa thất thu thuế, vừa khó quản lý, vừa dễ phát sinh tranh chấp trong xã hội.

Theo Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu, khung giá đất và bảng giá đất tăng sẽ tác động đến giá cả thị trường bất động sản. Theo đó, giá nhà ở sẽ tăng cao vì tiền sử dụng đất chiếm khoảng trên dưới 10% giá thành căn hộ nhà chung cư, 30% giá thành nhà phố và 50% giá thành biệt thự. Giá thành là căn cứ để chủ đầu tư quyết định giá bán sản phẩm nhà ở ra thị trường.

“Do vậy, mức giá của khung giá đất, bảng giá đất tăng, tất yếu sẽ tác động trực tiếp làm cho giá nhà tăng, dẫn đến khả năng người có thu nhập trung bình và người có thu nhập thấp đô thị khó có nhà ở hơn”, ông Châu cho hay.

Ngoài ra, ông Châu nhận định, nếu khung giá đất, bảng giá đất tăng quá cao, sẽ tác động đến các doanh nghiệp, các ngành kinh tế khác và môi trường đầu tư, kể cả trong việc thu hút dòng vốn FDI.

HoREA kiến nghị, việc giữ nguyên khung giá đất, nếu nguồn thu ngân sách Nhà nước từ đất đai có ít hơn một chút, thì người dân và doanh nghiệp được lợi. Bởi sau khi đã thực hiện xong nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước mà vẫn còn tiền, người dân sẽ tăng chi cho tiêu dùng hoặc kinh doanh. Trong khi đó, doanh nghiệp sẽ có thêm nguồn vốn để mở rộng đầu tư kinh doanh. Điều cốt lõi là Nhà nước được lợi vì quy mô nền kinh tế sẽ tăng trưởng lớn hơn và mở rộng được diện thu, tăng thêm nguồn thu cho ngân sách.

Khi mức thuế, phí nhà tăng lên, một bộ phận người dân không làm thủ tục cấp sổ đỏ, dẫn đến giao dịch nhà đất bằng giấy tay, làm tăng “thị trường ngầm”.

Trước đó, Sở Tài chính TP.HCM đã đưa ra lấy ý kiến các sở, ngành về hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 trên địa bàn TP. Theo dự thảo, hệ số được đề xuất tăng từ 19-30% so với năm 2018 (năm 2018 tăng 5-8,33%). Hệ số này được áp dụng trong trường hợp các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình thực hiện nghĩa vụ tài chính, thủ tục hợp pháp hóa quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất ở.

Theo lý giải của Cục Thuế TP.HCM, giá trị mua bán nhà đất bình quân trên thị trường hiện cao gấp 4-6 lần so với giá nhà, đất do UBND TPHCM quy định. Nhiều trường hợp kê khai giá chuyển nhượng nhà đất quá thấp, thậm chí có nhiều hợp đồng chuyển nhượng nhà đất kê khai giá mua bán thấp hơn mức quy định. Do đó, Cục Thuế kiến nghị UBND TP.HCM tăng giá đất để tăng số thu thuế thu nhập cá nhân, tăng lệ phí trước bạ khi giao dịch nhà đất.

Tuy nhiên, ông Lê Hoàng Châu cho rằng mức tăng từ 19-30% so với năm 2018 là quá cao và chưa hợp lý, bởi lẽ chỉ số tăng giá (CPI) 9 tháng đầu năm 2018 chỉ là 3,57% so với cùng kỳ năm 2017, và cả năm 2018, chỉ số CPI cũng được dự báo không vượt quá 4%.

"Hiện nay căn hộ nhà ở thương mại 2 phòng ngủ có giá vừa túi tiền khoảng trên dưới 2 tỷ đồng. Với cặp vợ chồng (có 1 con) có tiền lương khoảng 20 triệu đồng/tháng, tằn tiện lắm chỉ có thể tiết kiệm được khoảng 5-6 triệu đồng/tháng (60-70 triệu đồng/năm), thì giấc mơ tạo lập nhà ở càng xa vời, nếu không được hỗ trợ ưu đãi tín dụng nhà ở xã hội", Chủ tịch HoREA nhận định.