Quảng Bình: Hồ, đập xuống cấp trầm trọng, dân lo nơm nớp khi vào mùa mưa lũ

Hồ, đập xuống cấp trầm trọng

Những ngày cuối tháng 9, PV Dân Việt có dịp tới những hồ, đập trên địa bàn tỉnh Quảng Bình. Dù đang ngày nắng nhưng trên báo, đài đã đưa tin về áp thấp nhiệt đới gây mưa lớn ở tỉnh này, đe dọa rất lớn đến an toàn hồ, đập.

Dọc theo đường mòn Hồ Chí Minh, chúng tôi rẽ vào xã Liên Trạch (huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình), sau khi đi hết đoạn đường bê tông ở xã này, chúng tôi phải tấp xe vào một góc để đi bộ vào hồ Tróoc Vực.

Đường quản lý dẫn vào hồ Tróoc Vực là đường đất, gập ghềnh với nhiều ổ voi, ổ gà khiến chúng tôi rất khó di chuyển. Khi vào đến hồ, đập vào mắt PV và một khung cảnh hoang sơ, cây cối mọc um.

Phần mái thượng lưu gia cố đã lâu nên xuống cấp nặng, đá lát trôi, sạt lở nhiều điểm. Phần mái hạ lưu cây cối mọc um và cũng toàn là đất, chưa được gia cố,

Ông Ngô Văn Minh – Phó phòng Quản lý vận hành Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Quảng Bình, cho biết: "Hồ Tróoc Vực được bàn giao cho công ty từ tháng 11/2021. Đến bây giờ, hồ đã xuống cấp nặng nề, cần sớm được đầu tư nâng cấp".

Rời hồ Tróoc Vực, chúng tôi vượt qua Đèo Đá Đẽo tới hồ Eo Hụ (nằm ở xã Minh Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình). Con đường dẫn vào hồ cũng chỉ là đường đất, lởm chởm đá.

Tại hồ Eo Hụ, ghi nhận của PV, mái thượng lưu đá lát khan sạt lở nhiều chỗ, chưa có tường chắn sóng, đỉnh đập bằng đất cấp phối chưa được gia cố bảo vệ, mái hạ lưu chưa được gia cố rãnh thoát nước.

Ông Lê Đức Nghị - Cán bộ kỹ thuật Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Quảng Bình, chia sẻ: "Hồ Eo Hụ phục vụ tưới tiêu cho 35ha lúa trên địa bàn xã Minh Hóa. Hồ được bàn giao cho công ty từ tháng 11/2021 nhưng cũng đã xuống cấp nặng nề, xuất hiện dòng thấm ở cơ phía hạ lưu đập".

Sau đó, chúng tôi có mặt tại hồ Trung Thuần (nằm trên địa bàn xã Quảng Thạch, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình). Hồ này được xây dựng từ năm 1980, đưa vào sử dụng năm 1982 phục vụ tưới tiêu cho gần 200ha lúa của các xã Quảng Thạch, Quảng Lưu, Quảng Phương.

Tuy nhiên, do công trình được xây dựng từ lâu, nên nhiều hạng mục đã xuống cấp, gây mất an toàn cho hàng trăm hộ dân sinh sống phía dưới chân đập.

Bà Trần Thị Lài (ở xã Quảng Thạch, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình), nói rằng: "Hồ Trung Thuần xuống cấp nhiều năm nay nhưng chưa được đầu tư sửa chữa, Mùa mưa lũ gần tới rồi, chúng tôi là những hộ dân sống dưới chân đập nên lo lắm".

Dạo quanh hồ Trung Thuần, PV ghi nhận được phần mái thượng lưu được gia cố bằng đá lát khan trên nền đất đắp thủ công đã bị xói lở nặng. Mái hạ lưu chưa có rãnh thoát nước, tường chắn sóng bằng đá xây đã xuống cấp, cửa van cống áp lực bị rò rỉ nước, máy đóng mở nước đã hỏng.

Hiện hồ này chưa có hệ thống giám sát vận hành và thiết bị thông tin cảnh báo an toàn cho hồ và vùng hạ du. Bên cạnh đó, mặt đập hẹp chưa được gia cố bảo vệ, gây trở ngại cho công tác ứng cứu khi công trình gặp sự cố.

Cần sớm đầu tư, nâng cấp

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Trần Hồng Quảng - Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Quảng Bình, cho biết: "Đơn vị hiện đang quản lý 34 hồ chứa vừa và lớn, 4 đập dâng. Nhiều hồ thủy lợi có dung tích dưới 2 triệu mét khối nước hầu hết được xây dựng bằng thủ công và tuổi thọ đã rất cao nên hiện xuống cấp nhanh chóng.

Công ty đã triển khai khắc phục sửa chữa những hạng mục nhỏ nhằm phục vụ sản xuất. Tuy nhiên, với những hư hỏng lớn đến nay vẫn chưa có kinh phí khắc phục sửa chữa đã ảnh hưởng lớn đến năng lực phục vụ của công trình, không phát huy được hiệu quả, đặc biệt là ảnh hưởng công tác phòng chống thiên tai lụt bão trong thời gian tới".

Ông Trần Xuân Tiến - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Quảng Bình cho hay, để bảo đảm an toàn hồ đập, phòng ngừa, hạn chế rủi ro xảy ra trong mùa mưa lũ, Chi cục đã tham mưu các đơn vị và địa phương tập trung các biện pháp phòng là chính, trong đó, tăng cường giám sát vận hành và sự cố có sự tham gia của người dân nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về tính mạng và tài sản do bão lũ gây ra. Về lâu dài, Chi cục sẽ tiếp tục đề xuất các bộ, ngành hỗ trợ nguồn kinh phí để tu sửa, gia cố những hồ đập hư hỏng nghiêm trọng; đối với các hạng mục đang thi công, phải tập trung lực lượng, phương tiện đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm an toàn trước khi mùa mưa lũ về…