Kỳ án kéo dài 14 năm vẫn chưa có hồi kết

Anh Quý và Thúy đều kháng cáo kêu oan

Vi phạm nghiêm trọng quy định trả hồ sơ

Vụ án của bị cáo Quản Đắc Quý và Quản Đắc Thúy (cùng ở xã Vân Côn, huyện Hoài Đức) tính từ lúc khởi tố vụ án đến khi phiên tòa sơ thẩm xét xử kéo dài 14 năm, với 10 lần trả hồ sơ điều tra bổ sung, 4 lần Viện KSND huyện Hoài Đức ra cáo trạng.

Anh Quý và Thúy bị các cơ quan tiến hành tố tụng huyện Hoài Đức quy kết có hành vi gây thương tích cho anh Đỗ Đăng Của trong khi xô xát vì mẫu thuẫn đất đai. Tuy nhiên cả anh Thúy và Quý cũng như một số nhân chứng cho rằng không tham gia xô xát dẫn đến thương tích của anh Của.

Trong vụ án này, ngay từ đầu, Viện KSND huyện Hoài Đức đã chỉ ra những tình tiết mâu thuẫn, bất hợp lý trong việc xác định chứng cứ buộc tội cũng như xác định người phạm tội. Tuy nhiên cơ quan này lại vi phạm tố tụng nghiêm trọng khi trả hồ sơ điều tra bổ sung vượt quá số lần quy định. Điều 121 Bộ luật tố tụng hình sự (LTTHS) quy định Viện KS hoặc Tòa án chỉ được trả hồ sơ bổ sung không quá 2 lần.

Nghiên cứu về vụ án này, luật sư (LS) Nguyễn Hồng Bách, LS Nguyễn Văn Phương (cùng ở Đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho hay, việc điều tra thực hiện không kịp thời, có biểu hiện cẩu thả. Thời điểm xảy ra xô xát từ ngày 19.7.2003, nhưng phải hơn một năm sau vào ngày 10.12.2004, Công an huyện Hoài Đức mới tiến hành khám nghiệm hiện trường. Tuy nhiên hiện trường dựng lại chỉ theo lời khai của bị hại, do đó biên bản hiện trường không đảm bảo được tính chính xác, khách quan.

Sau đó, mặc dù vụ được trả hồ sơ để điều tra bổ sung nhưng cơ quan điều tra đã không tiến hành thực nghiệm lại hiện trường một lần nào theo quy định của pháp luật. Một điểm bất thường nữa được LS Lương Quang Tuấn (Đoàn luật sư TP. Hà Nội) chỉ ra, đó là dao rựa, tuýp sắt được cho là công cụ để bị cáo Thúy và Quý dùng để phạm tội gây thương tích cho bị hại nhưng nó lại không được thu thập và bảo quản theo quy định của Bộ LTTHS.

Quyết định trưng cầu giám định lạ lùng

Trong các kết luận điều tra, cáo trạng của Viện KS đều dùng lời khai của bị hại và những nhân chứng có quan hệ họ hàng với bị hại để xác định hành vi của anh Thúy và Quý. Còn lời khai của phía bị cáo, của một số nhân chứng khác lại không được xem xét thấu đáo.

Điều đáng nói, chính những lời khai của bị hại và của các nhân chứng là người thân của bị hại lại bất nhất, mâu thuẫn nhau. Bị hại Đỗ Đăng Của ban đầu khai bị ông Quản Đắc Họp (bố của Quý và Thúy) chém, sau đó lại khai bị anh Quý chém, trong khi giữa bên có quan hệ họ hàng, không xa lạ gì nhau.

Một điểm bất thường nữa trong vụ án này là hai bản Quyết định trưng cầu giám định của Công an huyện Hoài Đức. Theo kết luận điều tra, ngày 27.10.2003, Công an huyện Hoài Đức nhận được báo cáo của Công an xã Vân Côn về việc chiều 19.7.2003, xuất phát từ tranh chấp đất đai giữa gia đình ông Đỗ Đăng Chuyên và Quản Đắc Họp dẫn đến xô xát, khiến ông Chuyên và anh Của (con ông Chuyên) phải đi cấp cứu. Qua xác minh thấy có dấu hiệu tội phạm, ngày 17.11.2003 Công an huyện Hoài Đức đã quyết định khởi tố vụ án.

Thế nhưng, điều lạ lùng là hai quyết định trưng cầu giám định của Công an huyện Hoài Đức lại được thực hiện lần lượt vào tháng 8 và tháng 9.2003. Như vậy quyết định giám định lại có trước khi công an huyện Hoài Đức tiếp nhận vụ việc. Theo LS Nguyễn Hồng Bách, kết luận giám định không được thực hiện theo quy định của Bộ LTTHS nên không thể sử dụng làm chứng cứ để giải quyết vụ án.

Vào cuối tháng 5.2017, sau 14 năm kể từ khi khởi tố, vụ án mới được TAND huyện Hoài Đức đưa ra xét xử sơ thẩm. Tại phiên tòa, 4 luật sư bào chữa cho bị cáo Quý và Thúy đã đề nghị HĐXX cho hoãn phiên tòa, để một là triệu tập đầy đủ các nhân chứng. Vì trong số 8 nhân chứng vắng mặt đó, có những nhân chứng là người thân của bị hại, có những lời khai mâu thuẫn trước đó cần được Tòa thẩm vấn để làm sáng tỏ sự thật khách quan của vụ án. Bên cạnh đó, đề nghi triệu tập giám định viên đã ký bản kết luận giám định kết luận Đỗ Đăng Của bị thương tích 34,16%, để làm rõ những điểm còn nghi ngờ.

Tuy nhiên đề nghị trên không được HĐXX chấp nhận, 4 luật sư bỏ ra về. Phiên tòa vẫn diễn ra, mặc dù bị cáo Quý và Thúy không nhận tội nhưng HĐXX cho rằng, có đủ căn cứ buộc tội họ nên vẫn ra bản án tuyên phạt Quản Đắc Quý 5 năm 6 tháng tù, Quản Đắc Thúy 5 năm tù, cùng về tội Cố ý gây thương tích hoặc tổn hại cho sức khỏe người khác. Sau phiên tòa cả bị cáo Quý và Thúy đều làm đơn kháng cáo bản án.