Gen Z và góc nhìn thú vị về lịch sử

Biến kiến thức khô khan thành thú vị

"Làm vua nhà Nguyễn thì ăn gì mỗi ngày?", hay "Lý Thường Kiệt, 99% là người hướng nội"… đây chỉ là một trong số rất nhiều video ngắn của kênh TikTok "Giao Cùn" với 350.000 lượt theo dõi. Chủ nhân của kênh TikTok là bạn Ngô Thị Quỳnh Giao (sinh năm 2.000, đến từ Hải Phòng).

Thay vì sa đà vào việc kể chuyện dài dòng, Quỳnh Giao thường làm video ngắn, những video vui vui trên là kết quả của nhiều giờ Giao nghiên cứu sử liệu cũng như chọn lọc chi tiết để kích thích sự tò mò của người xem.

Quỳnh Giao chia sẻ, trong mỗi kịch bản, cô thường cố gắng chọn lọc chi tiết để người nghe có thể dễ dàng hình dung về nhân vật hoặc sự kiện mình đang nhắc đến. Cô muốn những nhân vật lịch sử đó không chỉ tồn tại trong trang sách, mà họ thực sự là những người từng sống, cũng có những hỉ, nộ, ái, ố, những mong ước và vấn đề giống như các bạn trẻ đang trải qua.

"Lịch sử Việt Nam không hề nhàm chán. Chỉ cần đọc 2 trang nói về triều đại Trần trong Đại Việt Sử ký Toàn thư, tôi có thể lên kế hoạch xây dựng 6 video khác nhau"-Quỳnh Giao chia sẻ.

Cũng gây ấn tượng mạnh bằng những video chia sẻ kiến thức lịch sử mang tính giáo dục cao trên TikTok, Lý Hữu Trường trở thành một cái tên có sức hút với giới trẻ Việt Nam.

Khi đó là cuối năm hai đại học, Trường khởi động một dự án xây dựng kênh TikTok. Những video đầu tiên của cậu lấy đề tài gia đình, học sinh, sinh viên thu về rất ít lượt xem. Nhưng vô tình, vài video có chủ đề lịch sử của Trường nhanh chóng được lên xu hướng, chàng trai sinh năm 2000 dần nhận ra cơ hội "ngàn vàng" từ mảng nội dung lịch sử. Khởi đầu bằng một chiếc điện thoại cũ từ năm 2021, Hữu Trường giờ đã gây dựng nên kênh TikTok "Trường Lịch sử" với 1,1 triệu lượt theo dõi.

Không chỉ chú trọng hình thức để phù hợp với các người xem trẻ tuổi, đội ngũ "Trường Lịch sử" cũng sáng tạo nhiều series độc đáo, nổi bật như "Những câu nói huyền thoại". Qua những câu chuyện hay một câu nói của các nhân vật lịch sử, Hữu Trường thổi bùng được tinh thần dân tộc của các thế hệ tiền nhân.

Sáng tạo không biên giới

Không chỉ xây dựng kênh của riêng mình, một số bạn trẻ đã biết sử dụng sở trường của mình để giúp các cơ quan quản lý mở toang cánh cửa cơ hội cho việc phát triển văn hóa truyền thống trên "mặt trận" mạng xã hội.

Khu di tích Lịch sử Nhà tù Hỏa Lò (Hà Nội) là một ví dụ tiêu biểu trong việc "làm mới" bản thân để phát triển trong thời đại mạng xã hội.

Hơn 4 năm qua, một điểm đổi mới trong cách quảng bá của Khu di tích Lịch sử Nhà tù Hỏa Lò đó là trang fanpage với 327.000 lượt theo dõi trên Facebook với nội dung hướng tới giới trẻ, nhưng không chỉ là giáo dục lịch sử đơn thuần. Đáng nói, đây chính là sản phẩm của 5 bạn trẻ thuộc thế hệ Gen Z. Các thành viên của đội ngũ đứng sau trang fanpage của Nhà tù Hỏa Lò đã thổi một luồng gió mới cho di tích này.

Thay vì chọn cách tiếp cận là cung cấp các nội dung truyền thống, các bài viết mang tính nghiên cứu, học thuật thì fanpage sẽ đăng tải các bài viết và hình ảnh mang sắc thái hài hước, trẻ trung, hấp dẫn, nhưng vẫn đảm bảo tính chất nghiêm trang của một di tích lịch sử cách mạng.

Cụm từ "Đi tù không" nổi tiếng một thời trên Facebook chính là từ khóa được nhóm 5 bạn trẻ tạo ra nhằm kêu gọi các bạn trẻ tới tham quan Nhà tù Hỏa Lò. Đó chỉ là một trong số rất nhiều nội dung sáng tạo được các bạn tạo ra để làm thay đổi góc nhìn của công chúng về di tích đặc biệt này. "Chỉ khi trở thành đội ngũ truyền thông cho Hỏa Lò, chúng tôi mới có cơ hội tìm hiểu nhiều hơn những câu chuyện lịch sử cả hào hùng lẫn đau thương của đất nước. Chúng tôi đọc trước hết vì yêu cầu công việc, nhưng càng đọc lại càng xúc động. Lần đầu tiên tới thăm Hỏa Lò, chúng tôi khóc từ đầu đến cuối" - nhóm bạn trẻ này chia sẻ trên truyền thông vào đầu năm 2024.

Nhờ sự đổi mới trong tư duy quảng bá sản phẩm, Khu di tích Lịch sử Nhà tù Hỏa Lò không chỉ còn là điểm đến của các du khách nước ngoài và người lớn tuổi mà còn hấp dẫn nhiều bạn trẻ yêu lịch sử hoặc muốn tới đây để có những trải nghiệm, cảm xúc mới lạ.