Đến thăm cơ sở sản xuất Miến dong mộc Lộc Biên tại đội 8, xã Thanh Xương (huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên), điều khiến chúng tôi hết sức ấn tượng là hệ thống máy móc hiện đại, quy mô sản xuất lớn trên 12.000 m2. Đặc biệt là việc tự động hóa nhiều công đoạn và giữ vệ sinh môi trường sạch sẽ tại khu vực sản xuất.
Sản phẩm miến dong của cơ sở sản xuất Miến dong mộc Lộc Biên, đội 8 xã Thanh Xương (huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) là sản phẩm miến được làm từ nguyên liệu 100% tinh bột củ dong riềng.
Anh Đặng Văn Lộc, chủ cơ sở sản xuất Miến dong mộc Lộc Biên chia sẻ: Gia đình tôi có nghề làm miến dong thủ công từ những năm 80, nhưng đến năm 2002 tôi mới bắt đầu đưa công nghệ máy móc vào sản xuất và mở rộng quy mô như hiện nay.
Tôi đã đi khá nhiều nơi để tìm hiểu về quy trình làm miến dong, từ các làng nghề truyền thống, đến những cơ sở ứng dụng máy móc hiện đại. Tôi quyết định đầu tư máy móc, thiết bị sản xuất miến dong theo quy trình hiện đại. Làm ra sản phẩm miến từ 100% củ dong riềng.
Miến dong mộc Lộc Biên dù là sản phẩm truyền thống lâu năm ở tỉnh Điện Biên đã được nhiều người tiêu dùng trong tỉnh biết đến. Nhưng những năm trở lại đây sản phẩm miến dong mộc Lộc Biên mới phát triển rộng ra các tỉnh thành trên cả nước. Dù mới gia nhập thị trường, nhưng sản phẩm miến dong mộc Lộc Biên đã chinh phục được người tiêu dùng bởi chất lượng của sản phẩm. Sợi miến có độ trong, dẻo, màu sắc và hương vị tự nhiên, khi nấu không bị nát mà có dộ dai vừa phải.
Bánh tráng được làm chín bằng hơi nước sau đó được đưa ra phên để phơi nắng làm khô sơ bộ.
Anh Đặng Văn Lộc, chủ cơ sở sản xuất cam kết sản phẩm miến dong mộc Lộc Biên sử dụng 100% nguyên liệu từ bột củ dong riềng trồng tại chuỗi liên kết trồng củ dong riềng xã Thanh Xương (huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) với quy mô trên 1.000 tấn củ mỗi năm. Củ dong riềng được chuyển thẳng từ cánh đồng về cơ sở sản xuất xử lý tinh bột dong với hệ thống máy móc và khu vực sản xuất được xây dựng theo tiêu chuẩn bảo vệ môi trường.
Tinh bột dong riềng thô được xử lý ngay tại cơ sở sản xuất miến trong ngày để tiếp tục lọc thành tinh bột sạch và sấy khô để dự trữ làm nguyên liệu sản xuất. Trước khi sử dụng làm miến, tinh bột dong tiếp tục được đưa vào máy phân ly để lọc sạch hoàn toàn tạp chất.
Sau khi cắt tạo hình, miến được đem ra phơi trên các dàn phên bằng tre nứa. Kích thước phên rộng 60cm, dài 2m-3m, cao 150 cm- 180 cm. Thời gian phơi tuỳ thuộc thời tiết nóng nắng nhiều hay ít. Cần phơi khô miến đến độ ẩm từ 8% - 10%. Kết thúc phơi sẽ thu được miến dong thành phẩm.
Sản phẩm miến dong mộc Lộc Biên không có phẩm mầu, không hoá chất, không chất phụ gia. Bên cạnh dây truyền sản xuất máy móc tự động. Công đoạn làm khô miến bằng phơi thủ công ngoài trời. Nhờ vậy, sợi miến làm ra có độ trong, màu sắc tự nhiên, sợi miến giòn dai, được khách hàng đánh giá cao về chất lượng.
Chia sẻ thêm về quy trình làm miến, anh Lộc nói: Cần ngâm bột để lọc sạn và làm sạch nhựa của bột dong. Để tráng bánh tạo mỏng tốt, cần phải chuẩn bị dịch tinh bột đồng nhất, không bị kết lắng trong quá trình tráng. Sau khi chuẩn bị dịch tráng, tiến hành tráng tạo mỏng thành các bánh tráng. Bánh tráng được làm chín bằng hơi nước đun trong nồi, sau đó được đưa ra phên để phơi nắng làm khô sơ bộ. Mục đích tạo cho bánh tráng độ ẩm phù hợp cho việc cắt tạo hình. Nếu bánh tráng ẩm quá không cắt tạo sợi được, nếu khô quá cắt sẽ bị gãy vụn. Theo kinh nghiệm dân làng nghề, tiến hành phơi nắng cho đến khi cầm tay thấy bánh hơi mềm, ráp tay là vừa. Tiếp theo cho bánh ra cắt tạo sợi thành những vắt miến. Sau khi cắt tạo hình, miến được đem ra phơi. Kết thúc phơi ta thu được miến dong thành phẩm.
Tinh bột dong riềng thô được xử lý ngay tại cơ sở sản xuất miến trong ngày để tiếp tục lọc thành tinh bột sạch và sấy khô để dự trữ làm nguyên liệu sản xuất.
Năm 2019, sản phẩm miến dong mộc Lộc Biên đã được UBND huyện Điện Biên công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu huyện Điện Biên. Năm 2020 được UBND huyện Điện Biên công nhận sản phẩm 3 sao trong Chương trình mỗi xã 1 sản phẩm OCOP. Sản phẩm miến dong mộc Lộc Biên được chào hàng đến nhiều nơi trong và ngoài tỉnh. Đặc biệt, được Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp tiếp tục hỗ trợ quảng bá thương hiệu sản phẩm, đưa miến dong mộc Lộc Biên trưng bày giới thiệu tại các hội chợ và chương trình xúc tiến thương mại trong và ngoài tỉnh, giúp kết nối cơ sở sản xuất với nhiều đối tượng khách hàng.
Khâu tráng tạo mỏng thành các bánh tráng có độ mỏng 1,0mm - 1,2 mm sau đó được đem đi phơi nắng sơ.
Hiện nay, Cơ sở sản xuất miến dong mộc Lộc Biên sản xuất trung bình 5 tạ -10 tạ miến/ngày tuỳ vào các thời điểm trong năm, cung cấp cho hệ thống các đại lý bán lẻ trong và ngoài tỉnh. Giá mỗi kg miến dong từ 50 nghìn đồng -60 ngìn đồng.
Anh Lộc cho biết Cơ sở sản xuất miến dong mộc Lộc Biên luôn lấy chất lượng làm tiêu chí hàng đầu, sản phẩm đảm bảo ngon, sạch, tuyệt đối không sử dụng hóa chất. Mục tiêu của cơ sở sản xuất là tiếp tục nâng cao chất lượng, mẫu mã sản phẩm để đăng ký đánh giá sản phẩm OCOP tỉnh Điện Biên năm 2020, đáp ứng lòng tin của người tiêu dùng.
