Giá gạo Việt Nam lên đỉnh lịch sử, 5 doanh nghiệp nào xuất khẩu nhiều gạo nhất năm 2023?

Theo thông tin từ Sở NNPTNT tỉnh An Giang, giá lúa gạo hôm nay 12/1 vẫn đứng ở mức cao, cụ thể lúa IR50404 ở mức 9.000 - 9.200 đồng/kg; giá lúa Đài thơm 8, OM18 ở mức 9.600 - 9.800 đồng/kg; giá lúa OM 5451 ở mức 9.400 - 9.600 đồng/kg... 

Giá lúa cao như hiện nay đang là động lực để nông dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long xuống giống, chăm sóc vụ đông xuân 2023 - 2024. 

Có thể thấy, xuất khẩu gạo năm 2023 đạt được những thành tích "vô tiền khoáng hậu". Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, trong tháng 12/2023, xuất khẩu gạo cả nước đạt 492.387 tấn, trị giá đạt gần 339 triệu USD, đưa tổng khối lượng gạo xuất khẩu năm 2023 của Việt Nam đạt 8,131 triệu tấn, trị giá gần 4,7 tỷ USD, tăng 14,4% về lượng và 35,3% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. 

Đây là kết quả xuất khẩu cao nhất trong lịch sử của ngành hàng lúa gạo Việt Nam. Hiện, giá gạo 5% tấm xuất khẩu của Việt Nam đang ở mức khoảng 653 USD/tấn. 

Tốp 5 doanh nghiệp xuất khẩu gạo nhiều nhất gồm: Tổng công ty lương thực miền Bắc (Vinafood 1) với khối lượng khoảng 650.000 tấn, Công ty Thành Tín khoảng 647.000 tấn, Tổng Công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) 508.000 tấn, Công ty Mekong khoảng 482.000 tấn, Tập đoàn Intimex khoảng 413.000 tấn.

Giá gạo được dự báo vẫn còn cao trong năm 2024. Ảnh: Báo Cần Thơ.

Giá gạo được dự báo sẽ còn tăng trong năm 2024 do nguồn cung bị thắt chặt. Theo Bloomberg, thị trường gạo dự kiến sẽ tiếp tục thắt chặt vào đầu năm do các hạn chế xuất khẩu đang diễn ra của Ấn Độ. Trong khi đó, nhu cầu vẫn tăng trong dịp lễ Tết. Những yếu tố này sẽ tạo động lực cho giá gạo tăng cao hơn nữa.

Gạo là lương thực rất quan trọng đối với chế độ ăn uống của hàng tỷ người và việc giá tăng hơn nữa sẽ làm căng thẳng ngân sách hộ gia đình. Giá gạo trắng Thái Lan 5% tấm – tiêu chuẩn châu Á – đã tăng lên mức cao nhất mới trong 15 năm vào cuối năm ngoái là 659 USD/tấn.

Ông Peter Clubb, nhà phân tích thị trường hàng hóa tại Hội đồng ngũ cốc quốc tế ở London, nhận định: “Chúng tôi biết thị trường gạo sẽ vẫn thắt chặt trong tương lai gần, phần lớn là do lệnh cấm xuất khẩu của Ấn Độ. Lễ hội Eid sẽ bắt đầu vào tháng 4. Khoảng thời gian trước lễ Eid, xu hướng tiêu thụ gạo sẽ tăng lên ở các thị trường nhiều người theo đạo Hồi giáo ở châu Á và châu Phi”.

Nhà xuất khẩu hàng đầu Ấn Độ dự kiến sẽ duy trì các hạn chế xuất khẩu gạo cho đến ít nhất là cuộc tổng tuyển cử diễn ra vào tháng 4 hoặc tháng 5. Theo đó, Thủ tướng Narendra Modi tìm cách kiềm chế giá nội địa trước khi cử tri đi bỏ phiếu. Sự khởi đầu của El Nino và tác động tiềm tàng của hiện tượng thời tiết này đối với các khu vực trồng lúa chính đã làm tăng thêm mối lo ngại về nguồn cung.

Các quốc gia trên khắp châu Á và châu Phi đã nỗ lực đảm bảo nguồn cung kể từ khi Ấn Độ tăng cường các biện pháp hạn chế vào tháng 7. 

Giá gạo ở Philippines tăng cao, trong khi Indonesia yêu cầu quân đội hỗ trợ nông dân tăng sản lượng. Tuy nhiên, giá khó có thể quay trở lại mức kỷ lục năm 2008 là trên 1.000 USD/tấn. Thời điểm đó, làn sóng cấm xuất khẩu gạo lan rộng hơn bây giờ. 

Nông dân ở Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam có thể bắt đầu thu hoạch vụ mùa mới trong tháng này, giảm bớt một số lo ngại về nguồn cung. Vụ thu hoạch đông xuân thường mang lại vụ mùa lớn nhất cả nước.

Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan, cơ quan ấn định giá gạo trắng Thái Lan 5% tấm, dự báo xuất khẩu gạo của nước này sẽ giảm trong năm nay do nhu cầu giảm. Thái Lan là nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, trong khi Việt Nam là nước lớn thứ ba.

Sản lượng gạo thế giới niên vụ 2023/24 ước đạt 518,1 triệu tấn, tăng 271.000 tấn từ mức dự báo trong tháng trước và tăng 5,1triệu tấn so với năm trước. Tiêu thụ và tồn kho thế giới niên vụ 2023/24 được dự báo ở mức kỷ lục 525,0 triệu tấn, giảm 114.000 tấn từ mức dự báo trong tháng trước nhưng tăng gần 4,1 triệu tấn so với năm trước. 

Tồn kho cuối kỳ niên vụ 2023/24 được dự báo ở mức 167,8 triệu tấn, tăng 342.000 tấn so với mức dự báo trong tháng trước nhưng giảm 7,0 triệu tấn so với năm trước và là mức thấp nhất trong vòng 6 năm (USDA).

Xuất/nhập khẩu gạo thế giới trong năm 2024 ước đạt 52,1 triệu tấn (gạo xay xát), giảm 710.000 tấn so với mức dự báo trong tháng trước và giảm 270.000 tấn so với năm 2023. 

Xuất khẩu gạo năm 2024 được dự báo giảm tại Ấn Độ nhưng tăng tại Argentina, Paraguay và Thái Lan (USDA).