Cảm nhận đầu tiên khi đặt chân đến mảnh đất này là sự thay đổi không ngờ của thị trấn Đà Bắc. Trung tâm huyện lỵ đã khác xưa nhiều: Nhà cao tầng san sát mọc lên hai bên trục đường chính; phố xá khang trang, ô tô, xe máy chạy tấp nập...
Tìm lợi thế từ những khó khăn
Cũng như đa số các địa phương khác của tỉnh Hòa Bình, Đà Bắc có địa hình phức tạp với nhiều đồi núi cao, sông hồ chia cắt, đường đi lại khó khăn, khí hậu khắc nghiệt, nhất là vào mùa mưa, mặt bằng dân trí còn thấp,... Vượt qua những hạn chế đó để vươn lên đã cho thấy nỗ lực lớn lao của vùng đất này.
Ông Nguyễn Đức Dũng, Chủ tịch UBND huyện cho biết: Với tổng diện tích tự nhiên 77.976,81 ha, trong đó có 68.445,67 ha đất nông nghiệp, Đà Bắc được đánh giá có nhiều tiềm năng sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản. Nổi bật hơn cả là mô hình nuôi cá lồng, tận dụng lợi thế của địa phương với trên 6.000ha mặt nước ở các xã ven hồ thủy điện Hòa Bình. Việc phát triển mô hình này ở Đà Bắc khá thuận lợi nhờ nguồn nguyên liệu để làm lồng nuôi cá như tre, luồng, nứa sẵn có; nguồn thức ăn dồi dào.
Chúng tôi đến xã Hiền Lương, lên thuyền ra lòng hồ sông Đà thăm khu sản xuất của HTX Dịch vụ thủy sản Hiền Lương. Tuy mới thành lập nhưng HTX đã phát triển được trên 50 lồng cá, với các loại cá trắm, chép, chiên, tầm...Đơn vị còn ký kết với các hộ nuôi cá theo quy chuẩn VietGAP và cam kết tiêu thụ toàn bộ sản phẩm, bảo đảm đầu ra ổn định.
Anh Xa Văn Huy, Giám đốc HTX cho biết, chúng tôi đã liên kết với các tổ chức, áp dụng khoa học kỹ thuật, quy trình sản xuất sạch trong chăn nuôi cá. Từ nguồn gốc giống, thức ăn đảm bảo, cách thức phòng bệnh, phương pháp đầu tư, áp dụng quy trình sản xuất an toàn,.. để tạo sự phát triển ổn định.
Ngoài xã Hiền Lương, mô hình nuôi cá lồng đang phát triển mạnh tại các xã: Vầy Nưa, Tiền Phong, Đồng Ruộng và rải rác ở một số địa phương khác. Đến nay, diện tích ao, hồ nuôi trồng thủy sản trên địa bàn huyện Đà Bắc đã đạt gần 83ha; với 1.906 lồng nuôi trên sông Đà, sản lượng nuôi năm 2017 đạt trên 1.000 tấn. Chủng loại cá bao gồm: trắm đen, rô phi đơn tính, trê lai, chiên, ngạnh, dầm xanh, nheo, tầm, bỗng...
Nghề nuôi cá lồng ở Đà Bắc đang ngày càng hiệu quả, cho thấy định hướng đúng đắn của lãnh đạo huyện. Theo ông Nguyễn Đức Dũng xác định đây là ngành kinh tế mới, tạo bước đột phá trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế, huyện đã tranh thủ các chính sách khuyến khích, hỗ trợ đầu tư nhằm tạo sự bền vững. Các chương trình MTQG xây dựng NTM, Dự án 472, Dự án AFAP, WB... đã giúp định hướng sản xuất, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật.
Bên cạnh phát triển thủy sản, huyện Đà Bắc đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, đẩy mạnh thực hiện chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, nâng cao hiệu quả kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa. Đến nay, huyện đã hình thành nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả như: trồng rau an toàn ở xã Tu Lý, trồng dong giềng ở xã Cao Sơn, nuôi dê ở xã Mường Chiềng, trồng chè Shan ở xã Trung Thành, Yên Hòa...
Để tạo động lực phát triển kinh tế nông nghiệp, góp phần nâng cao đời sống của nông dân, ông Dũng cho biết, huyện đang khuyến khích phát triển các tổ, nhóm nông dân hợp tác tự nguyện, đồng thời tổ chức tuyên truyền, tập huấn khuyến nông, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật cho nông dân; thu hút các doanh nghiệp có chủ trương đầu tư cơ sở sơ chế, chế biến sâu các sản phẩm nông nghiệp tại địa phương.
Tạo sức bật xây dựng nông thôn mới
Kế thừa những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian qua, trên cơ sở thuận lợi và khó khăn của địa phương, huyện Đà Bắc xác định phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng NTM là nhiệm vụ then chốt trong giai đoạn hiện nay. Bởi, chủ trương này không những góp phần tháo gỡ khó khăn về vốn đầu tư cho phát triển nông nghiệp mà còn nâng cao chất lượng đời sống nhân dân, tạo điều kiện đẩy nhanh quá trình xây dựng NTM.
Để thực hiện, công tác tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là ý thức tự giác, tự nguyện trong xây dựng NTM được làm rất hiệu quả. Song song với đó, huyện tập trung rà soát quy hoạch sử dụng đất đai; thực hiện dồn đổi ruộng đất, tạo điều kiện phát triển sản xuất theo chương trình nông nghiệp trọng điểm của tỉnh; chú trọng phát triển các trang trại, gia trại; chỉ đạo tổ chức sản xuất theo định hướng tái cơ cấu ngành nông nghiệp.
Nhờ đó, trình độ canh tác của người dân dần được nâng cao, một số sản phẩm làm ra đã trở thành hàng hóa, tạo việc làm cho người dân địa phương. Hiện, toàn huyện có 59 doanh nghiệp, 12 HTX và 230 hộ kinh doanh cá thể thành lập các xưởng chế biến gỗ, đũa, sấy ngô, chế biến chè, làm chổi chít… Công tác dạy nghề cho lao động nông thôn cũng được huyện quan tâm và chỉ đạo, đã khôi phục các nghề truyền thống theo hướng sản xuất hàng hóa.
Những kết quả trên đã góp phần giúp chương trình xây dựng NTM của Đà Bắc thu được những kết quả đáng mừng. Tính đến hết năm 2017, toàn huyện đã 2 xã đạt 14 tiêu chí, 1 xã đạt 13 tiêu chí, 3 xã đạt 11 tiêu chí, các xã còn lại đạt từ 7 - 10 tiêu chí...; bình quân thu nhập đạt 24 triệu đồng/người/năm. Mục tiêu trong năm 2018, xã Tu Lý sẽ đạt 19/19 tiêu chí, là xã đầu tiên của huyện về đích xây dựng NTM.
Đà Bắc là huyện nghèo, xuất phát điểm thấp nên chặng đường xây dựng NTM còn nhiều khó khăn. Do vậy, để có thêm động lực cho những khát vọng vượt khó vươn lên, huyện luôn mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ các cấp, ngành; sự quan tâm đầu tư của các tổ chức, cá nhân đối với địa phương.
