Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ở Phú Thọ vừa được công nhận là gì?

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng vừa ký Quyết định công bố Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với 36 di sản văn hóa phi vật thể ở cả 3 miền Bắc - Trung - Nam. Theo đó, Quảng Ninh là tỉnh có nhiều di sản (5 di sản) được công nhận nhất, sau đó là Phú Thọ và Hà Giang cùng có 3 di sản được công nhận.

Ba di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh Phú Thọ vừa được công nhận gồm: Lễ hội đền Du Yến (ở huyện Thanh Ba); Lễ hội rước Chúa Gái (ở huyện Lâm Thao) và Lễ mở cửa rừng của người Mường (ở huyện Yên Lập).

Với việc công nhận thêm 3 di sản trên, đến nay, Phú Thọ đã có 15 di sản văn hoá phi vật thể quốc gia. Đây sẽ là cơ hội để các địa phương ở Phú Thọ nâng tầm giá trị di sản, giúp đồng bào có thêm động lực, biến di sản thành tài sản, vừa bảo tồn, phát huy giá trị di sản, phát triển sản phẩm du lịch...

Lễ hội Đền Du Yến xã Chí Tiên, huyện Thanh Ba được tổ chức vào ngày rằm tháng Giêng hàng năm để ghi nhớ công lao của bà Nguyễn Thị Hạnh (Hạnh Nương), nữ tướng thời Hai Bà Trưng, có công đánh đuổi giặc Đông Hán. Lễ hội năm nay được tổ chức cả phần lễ và phần hội. 

Phần lễ được tổ chức gồm các bước: Lễ Rước nư­ớc; lễ Mộc dục; lễ Cáo yết; lễ Rư­ớc kiệu; lễ Dâng hương và Tế thần. Phần hội được tổ chức với nhiều hoạt động như: Hội thi giã bánh giầy; thi đấu bóng chuyền hơi nữ; bóng chuyền nam; cờ tướng... 

Trong đó, nét độc đáo nhất trong Lễ hội là múa tiên. Đội múa tiên gồm những cô gái dưới 16 tuổi, gia đình phong quang, đầu đội vương miện, mặc váy dài màu trắng hồng, tay lụa cánh tiên, khi khép tay lại thì thướt tha yểu điệu, khi giơ tay lên thì dập dìu mềm mại như một chiếc cánh tuyệt đẹp, đây là điệu múa độc đáo, mang tính nghệ thuật ít nơi có.

Lễ hội rước Chúa Gái làng Vi - làng Trẹo hay còn gọi là Lễ hội làng He ở thị trấn Hùng Sơn, huyện Lâm Thao được tổ chức vào ngày mùng 8 tháng Giêng gắn với truyền thuyết Vua Hùng thứ 18 kén rể cho Công chúa Ngọc Hoa. Đây là lễ hội phản ánh phong tục hôn nhân thời Hùng Vương, tôn trọng nghi lễ dựng vợ gả chồng của cha mẹ. Lễ hội rước Chúa Gái là hình thức nguyên sơ của Lễ hội Đền Hùng trước Cách mạng tháng Tám.

Lễ hội mở cửa rừng của người Mường ở huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ diễn ra trong hai ngày mùng 6 và mùng 7 tháng Giêng. Đây là lễ hội mang ý nghĩa tạ ơn núi rừng, chứa đựng nhiều yếu tố văn hóa đặc trưng của cộng đồng.

Lễ hội mở cửa rừng gồm phần lễ và phần hội. Trong đó, phần lễ thực hành các nghi lễ tái hiện cuộc đi săn của các phường săn xưa. Bên cạnh các nghi thức lễ tế là phần hội tưng bừng náo nhiệt với hát Giang, hát Ví, múa Mỡi, múa Sênh Tiền, đâm đuống, kéo co, đi cầu, chọi bi, bắn nỏ…