Ăn quả đào, một phụ nữ bị ngộ độc, suy thận

Bà Nguyễn Thị T, 64 tuổi vừa được chuyển đến cấp cứu tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng sốc, tụt huyết áp và suy thận. Qua khai thác bệnh sử được biết: trước đó, bà T mua đào từ gánh hàng rong, sau khi ăn được 30 phút thì bà T bị đau bụng, nôn, tiêu chảy liên tục và dẫn đến mất nước trầm trọng. Người nhà đưa bà T đến viện gần nhà nhưng do bệnh cảnh quá nặng, bênh nhân có biểu hiện sốc, tụt huyết áp và suy thận nên các bác sĩ đã chuyển tuyến bà T lên Bệnh viện Bạch Mai.

TS.BS. Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: "Căn nguyên việc ngộ độc của bệnh nhân T chưa được xác định rõ. Tuy nhiên dựa trên bệnh cảnh của người bệnh, chúng tôi đoán có thể do một trong hai nguyên nhân sau: Thứ nhất, nghi ngờ do hóa chất bảo quản. Có quá nhiều loại hóa chất hiện nay có thể bị tùy tiện sử dụng. Thứ hai, có thể do độc tố vi khuẩn trong trái đào (nguyên nhân này ít căn cứ hơn)". 

Sau vài ngày điều trị, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân T đã cải thiện tốt. 

Theo TS Nguyên, ngộ độc thực phẩm xảy ra quanh năm, tuy nhiên vào mùa xuân hè, mùa nắng nóng thì xảy ra nhiều hơn. Nguyên nhân của ngộ độc thực phẩm có thể do vi sinh vật, do hóa chất, do độc tố tự nhiên, đặc biệt là do vi sinh vật chiếm nhiều nhất. 

Ngoài ra, tình trạng ngộ độc thực phẩm do hóa chất có nguy cơ tăng và phức tạp dần lên do ngày càng nhiều loại hóa chất và chúng ta còn gặp nhiều vấn đề về kiểm soát trước khi thực phẩm đến bàn ăn. Người dân ăn rồi bị ngộ độc phải đi bệnh viện cấp cứu thì bác sỹ chẩn đoán cũng gặp khó khăn do việc xét nhiệm độc chất cần các máy móc chuyên dụng mà các bệnh viện lại không có (thường các máy móc này chỉ được bố trí ở các cơ sở kiểm định, viện nghiên cứu, pháp y)

Bác sĩ Nguyên cho biết, biểu hiện bệnh ngộ độc thực phẩm có các triệu chứng điển hình như: sau ăn uống, xuất hiện các triệu chứng tiêu hóa như nôn, đau bụng, tiêu chảy, nếu điển hình thì sẽ có từ hai người trở lên cùng bị bệnh tương tự như nhau sau khi cùng ăn, uống một loại thực phẩm nghi ngờ, người không ăn thì không bị bệnh.

Người dân, kể cả nhân viên y tế cũng cần phát hiện ra các trường hợp nặng, phức tạp nếu có các biểu hiện sau: Cũng các biểu tiêu hóa hoặc nhiễm trùng nhưng ở mức độ nặng (chỉ cần nôn liên tục nhiều lần, tiêu chảy liên tục nhiều lần, đau bụng dữ rội liên tục, sốt cao 39 độ C,…); Có thêm các dấu hiệu ở các cơ quan không phải tiêu hóa như thần kinh (ví dụ thấy rối loạn cảm giác, tê bì, yếu liệt, co giật, lơ mơ, bất tỉnh,…) hoặc tim mạch (mạch nhanh quá, chậm quá, mạch không đều, huyết áp tụt) hoặc hô hấp (ví dụ khó thở),…. 

Khi thấy bệnh nhân có các dấu hiệu nặng như vậy thì cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu. Còn nếu chỉ có các triệu chứng tiêu hóa và bệnh nhân có thể uống được nước thì nên cho bệnh nhân uống dung dịch ORESOL (uống thay nước, cho hết khát và uống tiếp chừng nào còn tiêu chảy) hoặc nước khoáng, nước rau luộc pha muối,…

Để phòng tránh ngộ độc thực phẩm, bác sĩ Nguyên khuyến cáo người dân cần chú ý tuân thủ các hướng dẫn về vệ sinh an toàn thực phẩm. "Trong điều kiện trời nóng như hiện nay thì thực phẩm nhanh ôi thiu , dễ gây ngộ độc, nhất là các thực phẩm có nguồn gốc từ thịt, cá, trứng, sữa, giàu chất đạm, nhất là lại chế biến qua nhiều khâu, như tiết canh, lòng lợn, hải sản, canh cua, đậu phụ, patê, các thức ăn giàu chất đạm nhưng chứa nhiều nước (dạng nhão hoặc lỏng)...", bác sĩ Nguyên cho biết. 

Trước đó, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cũng cho biết, trong mùa hè, với thời tiết nóng và ẩm, thiếu nước sạch, trang thiết bị bảo quản không đầy đủ, không bảo đảm vệ sinh, gia tăng sử dụng nước đá ăn uống, nguyên liệu tươi sống bảo đảm an toàn, chế biến thức ăn không gia nhiệt kỹ, nấu xong không ăn ngay hoặc không đun lại sau khi bảo quản thức ăn quá 2 giờ thì nguy cơ ngộ độc thực phẩm, bệnh truyền qua thực phẩm rất cao, nhất là thức ăn được chế biến có nguồn gốc động vật và các loại thực phẩm có nhiều dầu, đạm như thịt, cá, hải sản, sữa…

Mùa hè, thời tiết nóng và ẩm làm gia tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường, ô nhiễm do rác thải, nước thải và sự phát triển mạnh của côn trùng truyền bệnh, ruồi nhặng, chuột… là vấn đề đáng lo ngại về sức khỏe đối với một bộ phận không nhỏ người tiêu dùng thói quen sử dụng thức ăn đường phố, thực phẩm chín ở những cửa hàng kinh doanh dịch vụ ăn uống, kinh doanh thức ăn đường phố do ô nhiễm thực phẩm, thức ăn chín.

Bên cạnh đó, hành vi không bảo đảm an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng thực phẩm đang trở thành nguy cơ cao gây ngộ độc thực phẩm, bệnh truyền qua thực phẩm cho cộng đồng. Theo kết quả điều tra của Cục An toàn thực phẩm, kiến thức của các nhóm đối tượng người sản xuất, kinh doanh, người chế biến và người tiêu dùng thực phẩm đang được nâng cao đáng kể nhưng “thực hành đúng” về an toàn thực phẩm còn khá hạn chế. 

Thói quen “đơn giản” trong việc lựa chọn nguyên liệu thực phẩm, biện pháp chế biến, che đậy, bảo quản thực phẩm sau chế biến… tại các đám cưới/giỗ; không tuân thủ các quy định bảo đảm an toàn thực phẩm tại các bếp ăn tập thể; kinh doanh thức ăn đường phố ở địa điểm ô nhiễm; sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc, nguyên liệu thực phẩm bị ô nhiễm… thì sẽ gia tăng nguy cơ xảy ra ngộ độc, bệnh truyền qua thực phẩm và các sự cố ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.

"Để bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng tránh được ngộ độc thực phẩm, bệnh truyền qua thực phẩm trong mùa hè cần lựa chọn, mua và sử dụng những thực phẩm còn tươi, thực phẩm có nhãn mác ở những cửa hàng cố định, đặc biệt lưu ý hạn sử dụng của sản phẩm; bảo đảm vệ sinh tay, vệ sinh dụng cụ ăn uống, dụng cụ chế biến thực phẩm; sử dụng nguồn nước sạch; bảo quản thực phẩm đảm bảo vệ sinh. Đặc biệt, nên thực hiện “ăn chín, uống sôi”, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo.