Bắt tay vào thực hiện Chương trình xây dựng NTM, các xã của huyện Thuận Châu đều có xuất phát điểm rất thấp. Năm 2010, Thuận Châu tổ chức rà soát, đánh giá hiện trạng nông thôn tại 28/28 xã theo bộ tiêu chí nông thôn. Theo đó, số tiêu chí bình quân đạt 1,07 tiêu chí, có 10 xã không đạt tiêu chí nào, xã nhiều nhất đạt 2/19 tiêu chí; toàn huyện có 28/28 xã thuộc vùng đặc biệt khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 48,86%... đó thực sự là những khó khăn, thử thách lớn trong quá trình thực hiện xây dựng NTM.
Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng trong việc xây dựng NTM, người dân Thuận Châu tích cực hiến đất, tài sản tham gia xây dựng NTM.
Bên cạnh đó, các tiêu chí cứng trong bộ tiêu chí xây dựng NTM về xây dựng cơ sở hạ tầng đòi hỏi nguồn vốn lớn, trong khi đó nguồn lực từ ngân sách nhà nước chỉ có hạn. Ngoài ra, nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân còn lúng túng, có tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự đầu tư của nhà nước.
Trước tình hình đó, Ban Thường vụ huyện ủy, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Thuận Châu đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, kịp thời xây dựng chương trình hành động, kế hoạch tổ chức, triển khai thực hiện Nghị quyết tới các ban, ngành, đoàn thể trong toàn huyện.
Hệ thống đường nội xã, bản của Thuận Châu đã đang được đầu tư đồng bộ.
Theo đó, tập trung chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm đó là: Xây dựng NTM có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội theo hướng bền vững; cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ; xây dựng xã hội nông thôn dân chủ, ổn định, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của các dân tộc; bảo vệ môi trường sinh thái; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân.
Để nâng cao năng lực chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn cho cán bộ các cấp tham gia xây dựng NTM, huyện đã chủ động phối hợp với Văn phòng Điều phối Nông thôn mới tỉnh Sơn La biên tập tài liệu, xây dựng kế hoạch tổ chức tập huấn cho cán bộ chủ chốt cấp xã.
Nhờ biết khơi dậy và huy động nguồn lực từ trong dân, kết cấu hạ tầng tại các cơ sở của Thuận Châu được đầu tư khang trang.
Tổ chức cho thành viên Ban Chỉ đạo cấp huyện, xã, Ban quản lý, Ban phát triển bản đi tham quan mô hình điểm trong xây dựng NTM tại các tỉnh Hòa Bình, Nghệ An và một số huyện tiêu biểu trong xây dựng NTM của tỉnh, như: Mai Sơn, Mộc Châu.
Thông qua các chương trình đào tạo, tập huấn đã giúp cán bộ làm công tác xây dựng NTM có thêm kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng, phương pháp xây dựng NTM; nội dung tập huấn sát thực với yêu cầu thực tiễn, với từng nội dung trong thực hiện các chỉ tiêu, tiêu chí.
Công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về nội dung, ý nghĩa của Chương trình xây dựng NTM được huyện Thuận Châu chỉ đạo đẩy mạnh bằng nhiều phương pháp hợp lý, thiết thực. Người dân được tham gia ý kiến vào đề án xây dựng NTM; chọn lựa những tiêu chí dễ làm trước, khó làm sau, phù hợp với khả năng, điều kiện của cơ sở; quyết định mức độ đóng góp trong xây dựng các công trình công cộng của xã, bản; được trực tiếp giám sát, thi công các công trình xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội…
Kết cấu hạ tầng kỹ thuật được đầu tư tạo điều kiện thuận lợi cho người dân vui chơi, giải trí, qua đó thắt chặt tình làng nghĩa xóm.
Nhờ thực hiện tốt phương châm "Dân biết, dân bàn, dân quyết định, dân giám sát, dân hưởng thụ", nhận thức của nhân dân các dân tộc Thuận Châu đã có những chuyển biến sâu sắc, tích cực, chủ động tham gia xây dựng NTM.
Sau gần 10 năm thực hiện Chương trình, nhân dân Thuận Châu đã hiến được gần 10 ha đất cùng các loại tài sản, cây cối hoa màu trên đất để giải phóng mặt bằng, đóng góp ngày công lao động và tiền mặt với tổng giá trị hơn 240 tỷ đồng trong việc thực hiện các tiêu chí giao thông, nhà văn hóa, trường học, trạm y tế. Nhiều tấm gương là cán bộ, đảng viên và người dân có những đóng góp to lớn trong xây dựng NTM đã được UBND trao tặng Giấy khen. Qua đó kịp thời khích lệ, động viên người dân hăng hái tham gia làm NTM.
Nhờ biết khơi dậy và huy động được ngồn lực trong dân, đến nay huyện Thuận Châu đã có 1 xã đạt chuẩn NTM là xã Phổng Lái; xã Tông Lạnh chuẩn bị về đích trong cuối năm nay; các xã còn lại đạt từ 5 tiêu chí trở lên.
