“Đã có 4 xã về đích đầu tiên giai đoạn nâng chất, gồm: Thái Mỹ, Tân Thạnh Tây, Nhuận Đức (huyện Củ Chi) và Bình Lợi (Bình Chánh). Nhìn chung, xã nào cũng có cái nổi bật. Nếu Thái Mỹ nổi bật với cảnh quan môi trường sạch đẹp, thì Bình Lợi nổi lên với thu nhập người dân đứng đầu các xã làm NTM” - ông Thái Quốc Dân - Phó Chánh văn phòng điều phối NTM TP.HCM chia sẻ.
Lột xác…
Ông Thái Quốc Dân đánh giá cao xã Bình Lợi cũng là điều phải lẽ. Nằm phía Tây của thành phố, chỉ cách trung tâm 30km, nhưng hơn chục năm trước vùng trũng phèn chua, ngập lụt này đời sống bà con nông dân vô cùng khó khăn. Cây chủ lực của xã này là khóm, mía.
Tuy nhiên, từ khi xã nghèo nhất này bắt đầu xây dựng chương trình NTM, nhất là chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, bộ mặt đời sống, xã hội lên như “diều gặp gió”. Người dân bắt đầu bỏ cây mía, cây khóm nhiều bất trắc về giá cả và đầu ra để chọn gắn bó với cây mai, con cá kiểng…thu nhập “khủng”.
Theo ông Trương Thái Ngọc-Chủ tịch UBND xã Bình Lợi, hiện xã có 366ha mai vàng, 4,7ha hoa lan (tăng 4ha so với năm 2010), 125ha cá thịt, 42ha cá kiểng (tăng 24ha so với năm 2010)…
Điều đáng nói, từ khi bén duyên với cây mai, cá kiểng thu nhập của người dân tăng lên vùn vụt. Cuộc khảo sát về thu nhập của người dân trên địa bàn xã Bình Lợi năm nay cho thấy, thu nhập bình quân đầu người của người dân Bình Lợi hơn 70 triệu đồng/người/năm. Theo một lãnh đạo Văn phòng điều phối NTM TP.HCM, mức thu nhập này thuộc vào hàng cao nhất trong 56 xã đang làm NTM của thành phố. “Trung bình, mỗi ha mai vàng thu nhập khoảng 500 triệu đồng/năm. Với thu nhập từ cá kiểng chỉ kém cây mai chút đỉnh”, ông Ngọc thổ lộ.
Anh Trần Tứ Vương-một nông dân có hơn chục ha mai vàng cho biết, chính thu nhập từ cây mai đã góp phần đáng kể thay đổi diện mạo của xã Bình Lợi. Xã không còn cầu khỉ, không còn đường đất nắng bụi, mưa lầy… thay vào đó là cầu bê-tông, đường rộng thênh thang, tráng nhựa phẳng lì… Từ chỗ thiếu ăn, thiếu mặc, đời sống bà con nông dân khấm khá dần lên, thậm chí có người mua ô tô, xây biệt thự…
Trong khi đó, trong số 4 xã về đích NTM nâng cao lần này, xã Thái Mỹ là xã có được sự “đồng đều” về các tiêu chí, nhất là cảnh quan, môi trường. Phó Chủ tịch UBND xã Thái Mỹ Nguyễn Văn Lập rất tự hào con đường hoa cây trôm. Con đường này dài khoảng 3km nhưng được các hội, đoàn trong xã cùng góp tay, chung sức để tạo thành đường hoa. Dọc theo hai bên đường bà con nông dân trồng hoa mười giờ, hoa trang lúc nào cũng khoe sắc… khiến diện mạo xã Thái Mỹ lúc nào cũng tươi tắn. “Mỗi hội, đoàn thể chia nhau một đoạn đường để trồng hoa và chăm sóc”, ông Lập cho biết.
Theo bà Lê Ngọc Sương-Chủ tịch UBND xã Thái Mỹ, hàng năm xã vận động trồng khoảng 5.000 cây xanh bóng mát và hoa kiểng trên các tuyến đường giao thông nông thôn, các tuyến kênh, khu đất công. “Xã đang xây dựng cảnh quan môi trường xanh-sạch-đẹp-an toàn trên địa bàn. Mỗi ấp chọn một tuyến đường kiểu mẫu để trồng cây xanh tạo cảnh quan xanh, đồng thời vận động nhân dân trồng hoa cây kiểng trước nhà tạo môi trường xanh và mỹ quan của hộ gia đình văn hóa. Đến nay, số hộ dân xanh hoá tường rào đạt 25%” - bà Sương thông tin.
Về vấn đề bảo vệ môi trường trên địa bàn xã, bà Sương cho biết, chất thải rắn trên địa bàn và nước thải khu dân cư tập trung, cơ sở sản xuất-kinh doanh được thu gom, xử lý theo quy định. Hiện nay, trên địa bàn xã có 2 đơn vị thu gom rác đang thực hiện thu gom rác thải sinh hoạt của các hộ dân trên địa bàn, tỷ lệ hộ dân trong khu dân cư đăng ký thu gom rác đạt tỷ lệ 100%.
100% hộ dân có 3 công trình vệ sinh: hố xí tự hoại, bồn nước, nhà tắm hợp vệ sinh đảm bảo vệ sinh môi trường. Tỷ lệ hộ chăn nuôi có chuồng trại đảm bảo vệ sinh môi trường đạt tỷ lệ 93,6%...
Ông Hoàng Minh Đức-chủ một trại cá giống chia sẻ: “Tôi về đây mở trại cá giống cùng lúc xã Thái Mỹ triển khai chương trình xây dựng NTM. Cứ mỗi ngày tôi lại thấy bộ mặt xã lại khác đi, rất tích cực”.
Vẫn chưa hài lòng
Ngay ban đầu, khi Ban chỉ đạo của Thành ủy TP.HCM về Chương trình xây dựng NTM ban hành bộ tiêu chí NTM nâng cao theo đặc thù, khá nhiều xã đã có ý kiến cho rằng “quá nặng”, nhất là tiêu chí thu nhập và bảo hiểm xã hội... Thế nhưng, đến nay một số xã cũng đã hoàn thành bộ tiêu chí này. Những xã khác đang tiến về đích cho kịp mốc thời điểm năm 2020-năm TP hoàn thành giai đoạn NTM nâng cao.
“Các xã đang rất cố gắng để hoàn thành bộ tiêu chí NTM nâng cao. Nhìn chung, các xã đã về đích làm rất tốt, nhưng một vài tiêu chí TP vẫn chưa hài lòng” - ông Dân bộc bạch.
Theo bà Sương, qua 10 năm triển khai xây dựng NTM trên địa bàn xã Thái Mỹ, có thể nói những nhân tố NTM bắt đầu phát huy tác dụng: Cơ sở hạ tầng phát triển đáp ứng được nhu cầu sản xuất và dân sinh; Sản xuất phát triển góp phần đưa thu nhập hộ tăng cao, bền vững; Đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày một nâng cao, nhân dân ngày một hưởng thụ nhiều hơn về nét đẹp văn hóa làng quê với môi trường xanh, sạch; Quy chế dân chủ cơ sở ngày một mở rộng…
Về việc tiếp tục xây dựng NTM trên địa bàn, vừa qua, HĐND TP.HCM đã thông qua bố trí vốn trung hạn hơn 8.000 tỷ đồng cho hơn 1.500 công trình. Theo ông Trần Ngọc Hổ-Phó Giám đốc Sở NNPTNT TP.HCM, trong thời gian tới, TP sẽ tập trung thực hiện các tiêu chí còn khó khăn và đã đề ra các giải pháp cụ thể cho từng tiêu chí. Sở NNPTNT sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan và 5 huyện triển khai đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình góp phần cải thiện hạ tầng nông thôn. Ngoài ra, TP tiếp tục triển khai các chính hỗ trợ phát triển nông nghiệp, ưu tiên đầu tư công nghệ cao, liên kết tiêu thụ sản phẩm giúp người dân nâng cao thu nhập.
